این که حقایق را بیان میکنند، نقش ترغیبکنندگی نیز دارند.
روایات دیگری نیز با جدّیت و تأکید، انسانها را از نارضایتی برحذر میدارند و آن را با خداپرستی و پذیرش ربوبیت خداوند متعال، در تضاد میدانند. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله میفرماید:
۰.قالَ اللّهُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ: مَن لَم یرضَ بِقَضائی ولَم یؤمِن بِقَدَری، فَلیلتَمِس إلها غَیری.۱
۰.خداوند ـ جلّ جلاله ـ فرمود: «هر کس به قضای من خشنود نباشد و به قَدَر من ایمان نیاورد، باید در پی خدایی غیر از من باشد».
طبق برخی روایات، کسی که راضی نباشد، کفر در دین او نفوذ میکند۲ و باید در آخرت، منتظر شدیدترین عذابها باشد.۳ استحقاق عِقاب، نشانه ناشادکامی و بدبختی است.
تا کنون نقش خداباوری در رضا به صورت کلّی، مطرح شد. در ادامه، اسنادی را بیان خواهیم کرد که به بیان نقش خداباوری در مؤلّفههای رضامندی پرداختهاند.
برخی از اسناد اسلامی، مشخّصاً به بیان رابطه خداباوری با مؤلّفههای رضامندی، یعنی شکر و صبر پرداختهاند. امام کاظم علیه السلام نقل میکند که در یکی از جنگهای پیامبر خدا صلی الله علیه و آله گروهی، خود را به ایشان عرضه داشتند. فرمود: «اینان کیان اند». گفتند: مؤمنان اند، ای پیامبر خدا! فرمود: «ایمانشان به چه مرتبهای رسیده است؟». گفتند: به مرتبه شکیبایی در گرفتاری، و سپاسگزاری در آسایش، و رضا به قضا. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله تصریح کردند که اگر چنین باشد، نزدیک است که به مقام پیامبران برسند!۴ همچنین در روایات این بخش، ایمان
1.. التوحید، ص۳۷۱، ح۱۱؛ مختصر بصائر الدرجات، ص۱۳۸؛ المعجم الکبیر، ج۲۲، ص۳۲۱، ح۸۰۷.
امام علی علیه السلام نیز در همین راستا میفرماید: إن کنتَ غَیرَ قانِعٍ بِقَضائِهِ وقَدَرِهِ، فَاطلُب رَبّا سِوا (التوحید، ص۳۷۲، ح۱۳؛ روضة الواعظین، ص۴۶۰).
2.. امام علی علیه السلام: مَن لَم یَرضَ بِالقَضاءِ دَخَلَ الکُفرَ دِینَهُ (غرر الحکم، ح۸۹۶۰؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۴۶۳، ح۸۴۳۰).
3.. امام علی علیه السلام: أشَدُّ النّاسِ عَذاباً یَومَ القِیامَةِ، المُتَسَخَّطُ لِقَضاءِ اللّهِ (غرر الحکم، ح۳۲۲۵؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۱۱۵، ح۲۵۵۳).
4.. امام کاظم علیه السلام: رَفَعَ إلى رسول اللّه صلی الله علیه و آله قَومٌ فی بَعضِ غَزَواتِهِ، فَقالَ: مَنِ القَومُ؟ فَقالوا: مُؤمِنونَ یا رسول اللّه. قالَ: وما بَلَغَ مِن إیمانِکم؟ قالوا: الصَّبرُ عِندَ البَلاءِ، وَالشُّکرُ عِندَ الرَّخاءِ، وَالرِّضا بِالقَضاءِ. فَقالَ رسول اللّه صلی الله علیه و آله: حُلَماءُ عُلَماءُ، کادوا مِنَ الفِقهِ أن یکونوا أنبِیاءَ إن کنتُم کما تَصِفونَ، فَلا تَبنوا ما لا تَسکنونَ، ولا تَجمَعوا ما لا تَأکلونَ، وَاتَّقُوا اللّهَ الَّذی إلَیهِ تُرجَعونَ (الکافی، ج۲، ص۴۸، ح۴؛ بحار الأنوار، ج۲۲، ص۱۴۴، ح۱۳۲).
