دسته اوّل ، رواياتى هستند كه بر گرهگشايى از گرفتارىهاى همگان و زمينهسازى براى شادى ديگران ، بدون در نظر گرفتن اعتقادات مذهبى آنان ، تأكيد دارند ، مانند روايتى كه ثقة الاسلام كلينى به سند معتبر ، از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نقل كرده كه فرمود :
الخَلقُ عِيالُ اللَّهِ ، فَأَحَبُّ الخَلقِ إلَى اللَّهِ مَن نَفَعَ عِيالَ اللَّهِ وأدخَلَ عَلى أهلِ بَيتٍ سُروراً .۱
مردم ، نانخور و خانواده خدايند . دوستداشتنىترين مردم نزد خداوند ، كسى است كه به نانخوران او سود برساند و خانوادهاى را شادمان سازد .
همچنين امام على عليه السلام خطاب به كميل بن زياد مىفرمايد :
ما مِن أحَدٍ أودَعَ قَلباً سُروراً إلّا وخَلَقَ اللَّهُ لَهُ مِن ذلِكَ السُّرورِ لُطفاً ، فَإِذا نَزَلَت بِهِ نَائِبَةٌ جَرى إلَيها كالماء فى انحِدارِهِ ، حَتّى يَطرُدَها عَنهُ كَما تُطرَدُ غَريبَةُ الإبِلِ .۲
هيچ كس دلى را شادمان نسازد ، مگر آن كه خداوند از آن شادمانى ، لطفى بيافريند و زمانى كه گرفتارىاى بدو رسد ، آن لطف ، همچون آب جارى در سراشيبى ، به سوى آن گرفتارى سرازير شود و آن را از وى دور گرداند ، همچنان كه شتر غريبه [از ميان رمه شتران] رانده مىشود .
در مقابل ، آزردن و غمگينكردن ديگران ، از نظر اسلام به شدّت نكوهش شده است . اجتناب از مردمآزارى ، نخستين شرط پذيرفتن آيين اسلام است و انتخاب نامِ «مسلمان» براى پيروان اين آيين ، به همين مناسبت است .
از منظر احاديث اسلامى ، آزردن ديگران ، از خصوصيات انسانهاى پست و شرور است ، و مسلمان كسى است كه آزار او به هيچ كس ، حتّى به مورچهاى نمىرسد .۳
