79
فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه

گفتم: آنچه را مردم مى‏گويند.
فرمود: «آنچه مى‏گويند، تو نگو؛ بلکه بگو: خدايا! بنده‏ات و خليفه‏ات را با آنچه پيامبران و فرستادگانت را به سامان آوردى، به سامان بياور و گرداگرد او را با فرشتگانت پُر کن و او را با روح القدس، از جانب خویش تأييد فرما و نگهبانانى در راهش از پيش رو و پشت سرش بگمار تا او را از هر بدى‌ای حفظ کنند و در پی بيمناکى‏اش، او را آسوده‏خاطر کن؛ او که تو را مى‏پرستد و چيزى را همتاى تو نمى‏کند. و هيچ کس از مردمت را بر وليّت چيره مساز و اجازه جهاد با دشمنت و دشمن او را به وی بده و مرا از ياران او قرار دِه؛ که تو بر هر کارى توانايى».۱

۴/۱۰

کوتاه کردن خطبه‏ها و طولانی کردن نماز

۱۱۷.صحیح مسلمـ به نقل از ابو وائل ـ: عمّار برایمان خطبه خواند؛ خطبه‏ای کوتاه و رسا. هنگامی که پایین آمد، گفتیم: ای ابو يقظان! رسا و کوتاه سخن گفتی. ای کاش طولانی‏تر سخن می‏راندی! گفت: از پیامبر خدا صلی الله علیه و اله شنیدم که ‏فرمود: «طولانی کردن نماز و مختصر کردن خطبه، نشانه‏ای از ژرف‏انديشى شخص است. پس نماز را طول دهید و خطبه را کوتاه سازید؛

1.. قالَ أبُو الحَسَنِ الرِّضا علیه السلام: أيُّ شَيءٍ تَقولونَ في قُنوتِ صَلاةِ الجُمُعَةِ؟ قُلتُ: ما تَقولُ النّاسُ. قالَ: لا تَقُل كَما يَقولونَ، ولٰكِن قُل:
اللّٰهُمَّ أصلِح عَبدَكَ وَخَليفَتَكَ بِما أصلَحتَ بِهِ أنبِياءَكَ ورُسُلَكَ، وحُفَّهُ بِمَلائِكَتِكَ، وأيِّدهُ بِروحِ القُدُسِ مِن عِندِكَ، وَاسلُكُه مِن بَينِ يَدَيهِ ومِن خَلفِهِ رَصَداً يَحفَظونَهُ مِن كُلِّ سوءٍ، وأبدِلهُ مِن بَعدِ خَوفِهِ أمناً، يَعبُدُكَ لا يُشرِكُ بِكَ شَيئاً، ولا تَجعَل لِأَحَدٍ مِن خَلقِكَ عَلىٰ وَلِيِّكَ سُلطاناً، وَأئْذَن لَهُ في جِهادِ عَدُوِّكَ وعَدُوِّهِ، وَاجعَلني مِن أنصارِهِ، إنَّكَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ(مصباح المتهجّد: ص۳۶۶ ح۴۹۴، جمال الاُسبوع: ص۲۵۶).


فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
78

از نزد خویش بر من رحمتى ببخشاى که تويى بسيار بخشنده».۱

۱۱۵.امام صادق: علیه السلام در قنوتِ نماز جمعه در رکعت نخست، پس از قرائت می‏گویی: معبودى جز خداىِ بردبارِ بزرگوار نيست. معبودى جز خداى والا و بزرگ نيست. معبودى جز پروردگار آسمان‏های هفت‌گانه و زمین‏های هفت‌گانه و آنچه در آنها و ميانشان قرار دارد نیست. اوست پروردگار عرش بزرگ، و ستايش، خداى را که پروردگار جهانيان است. بارخدايا! بر محمّد درود فرست آن چنان که به دست او هدایتمان فرمودی. بار خدايا! بر محمّد درود فرست آن چنان که به سبب او ما را بزرگ داشتی. خداوندا! ما را از آنان قرار ده که برای دینت برگزیده‏ای و برای بهشتت آفریده‏ای. خدایا! دل‌هایمان را پس از آن که هدايتمان کردی، منحرف مساز و از نزد خویش بر ما رحمتى ببخشاى؛ چه این که تويى بسيار بخشنده».۲

۱۱۶.مصباح المتهجّدـ به نقل از ابن مقاتل ـ: امام رضا علیه السلام فرمود: «در قنوت نماز جمعه چه مى‏گوييد؟».

1.. سَمعِتُ أبا جَعفَرٍ علیه السلام يَقولُ في قُنوتِ الجُمُعَةِ كَلِماتَ الفَرَجِ و يَقولُ:
يا اللّهُ‏ الّذي لَيسَ كَمِثلِهِ شَيءٌ صَلَّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ صَلاةً كَثيرةً طَيِبَةً مُبارَكَةً، اللّٰهُمَّ أعطِ مُحَمَّداً و آل مُحَمَّدٍ جَميعَ الخَيرِ كُلَّهُ، وَ اصرِف عَن مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّدٍ جَميعَ الشَّرِّ كُلِّهِ. اللّٰهُمَّ اغفِر لي وَ ارحَمني و تُب عَلَيَّ و عافِني، و مُنَّ عَلَيَّ بِالجَنَّةِ طَولا مِنكَ وَ نَجِّني مِنَ النّارِ، وَ اغفر لي ما سَلَفَ مِن ذُنوبي، وَ ارزُقِني العِصمَةَ فيما بقِيَ مِن عُمري أن أعودَ في شَيءٍ مِن مَعاصيكَ أبَداً حَتىٰ تَتَوَفّاني و أنتَ عَنّي راضٍ، و أثبِت لي عِندَكَ الشَّهادَةَ ثُمَّ لا تُحَوِّلني عَنها أبدِاً بِرَحمَتِكَ يا مُقَلِّبَ القُلُوبِ وَ الأَبصارِ ثَبِّت قَلبي عَلىٰ دينِكَ و طاعَتِكَ و دينِ رَسولِكَ، و ثَبِت قَلبي عَلى الهُدىٰ بِرَحمَتِكَ، و لا تُزِغ قَلبي بَعدَ إذ هَدَيتَني، و هَب لي مِن لَدُنكَ رَحمَةً إنَّكَ أنتَ الوَهّابُ(مصباح ‏المتهجّد: ص۳۶۵ ح۴۹۱، جمال الاُسبوع: ص۲۵۶).

2.. لَا إِلهَ إِلَا اللّهُ الحَلِيمُ الكَرِيمُ، لَا إلهَ إِلَا اللّهُ العَلِيُّ العَظِيمُ، لَا إلهَ إِلَا اللّهُ رَبُّ السَّمَاوَاتِ السَّبعِ، وَ رَبُّ الأَرَضِينَ السَّبعِ، وَ مَا فِيهِنَّ وَ مَا بَينَهُنَّ، وَ رَبُّ العَرشِ العَظِيمِ، وَ الحَمدُ لِلّهِ رَبِّ العَالَمِينَ؛ اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ كَمَا هَدَيتَنَا بِهِ، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ كَمَا أَكرَمتَنَا بِهِ، اللّٰهُمَّ اجعَلنَا مِمَّنِ اختَرتَهُ لِدِينِكَ، وَ خَلَقتَهُ لِجَنَّتِكَ، اللّٰهُمَّ لَا تُزِغ قُلُوبَنَا بَعدَ إِذ هَدَيتَنَا، و هَب لَنَا مِن لَدُنكَ رَحمَةً؛ إِنَّكَ أَنتَ الوَهَّابُ(الكافی: ج۳ ص۴۲۶ ح۱، تهذیب الأحکام: ج۳ ص۱۸ ح۶۴).

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 15435
صفحه از 137
پرینت  ارسال به