41
فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه

۳۸.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: کسی در حاشیه آبادی کسب و کاری دارد و خود آن جا‌ست و در نماز حاضر می‏شود؛ امّا هنگامی که ناچار می‏شود، می‏گوید: ای کاش به محلّ دورتری که حاصل‏خیزتر از این جا بود می‏رفتم! آن گاه به آن محلّ دورتر می‏رود به طوری که جز روز جمعه، به مسجد نمی‏آید تا آن که ناچار می‏شود و [چراگاه‏های] اطراف او چریده می‏شود، می‏گوید: ای کاش به محلّ دورتری که حاصل‏خیزتر از این جا بود می‏رفتم! و سپس به آن محلّ دورتر می‏رود، به طوری که در روز جمعه نیز نمی‏آید و نمی‏داند چه روزی جمعه است تا آن که خداوند بر دلش مُهر می‏نهد۱.۲

۳۹.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: کسانی که در نمازهاى جمعه شرکت نمى‏کنند، از اين کار خود، دست بردارند و گرنه خداوند، بر دل‏هايشان مُهر مى‏نهد و آن گاه، از غافلان خواهند بود.۳

1.. این روایت اشاره به این نکته است که ضرورت‌های شغلی نباید موجب فاصله گرفتن از مراکز تعلیم و تربیت و عبادت و در رأس آنها نماز جمعه گردد زیرا این امر به تدریج دل را سیاه می‌کند و به فاصله گرفتن از دین می‌انجامد.

2.. إنَّ الرَّجُلَ تَكونُ لَهُ الغُنَيمَةُ في حاشِيَةُ القَريَةِ يَكونُ فيها و يَشهَدُ الصَّلاةَ فَإِذا تَعَذَّرَت عَلَيهِ قالَ: لَو أنِّي ارتَفَعتُ إلىٰ رَدهَةٍ هِيَ أعفیٰ مِنها كِلاءً فَيَرتَفِعُ إلَيها حَتّىٰ لا يَأتِي المَسجِدَ إلّا كُلّ جُمُعَةٍ، حَتّىٰ إذا تَعَذَّرَت وأكَلَ ما حَولَها قالَ: لَوِ ارتَفَعتُ إلىٰ رَدهَةٍ هِيَ أعفیٰ مِنها كِلاءً فَيَرتَفِعُ إلَيها حَتّىٰ لا يَأتيَ الجُمُعَةَ ولا يَدري ما يَومُ الجُمُعَةِ حَتّىٰ يَطبَع اللّهُ عَلىٰ قَلبِهِ(السنن الكبری: ج۳ ص۳۵۱ ح۵۹۸۸، المعجم الكبیر: ج۳ ص۲۲۹ ح۳۲۲۹).

3.. لَيَنتَهِیَنَّ أَقوامٌ عَن وَدعِهُم الجُمُعاتِ، أو لَيَختِمَنَّ اللّهُ‏ عَلىٰ قُلوبِهِم، ثُمَّ لَيكَونُنَّ مِنَ الغافِلينَ(صحیح مسلم: ج۲ ص۵۹۱ ح۴۰ ، سنن ابن ماجة: ج۱ ص۲۶۰ ح۷۹۴).


فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
40

کند، در نوشتاری که نه محو می‏‏شود و نه تغییر می‏یابد، منافق نوشته می‏شود.۱

۳۵.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: هر کس که سه نماز جمعه [پياپى] را از روى اهمّيت ندادن به آن، ترک کند، خداوند بر دل او مُهر مى‏زند.۲

۳۶.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: هان! آیا گاه می‏‏شود که یکی از شما در فاصله یک یا دو میلی، گلّه گوسفندی را نگه دارد و دچار کمبود چراگاه شود و دورتر برود. آن گاه جمعه فرا برسد و او نیاید و در نماز جمعه شرکت نکند و جمعه [دیگری] فرا برسد و در نماز جمعه شرکت نکند و جمعه [دیگری] فرا برسد و در نماز جمعه شرکت نکند تا آن که خداوند بر دلش مُهر نهد؟۳

۳۷.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: بدانيد که خداوند، نماز جمعه را بر شما واجب ساخته است. هر کس که در زمان حيات من و پس از مرگم، از روى سبک شمردن و يا انکار، آن را ترک کند، با آن که پيشواى عادلى دارد، خداوند، جمع او را جمع نمى‏کند، و در کارش به او برکت نمى‌دهد. نه نمازش پذيرفته است و نه زکاتش و نه حجّ او و نه روزه‏اش، و نه [زندگى او] برکتى خواهد داشت، تا آن که توبه کند.۴

1.. مَن تَرَكَ الجُمُعَةَ مِن غَيرِ ضَرورَةٍ كُتِبَ مُنافِقاً في كِتابٍ لا يُمحىٰ ولا يُبَدَّلُ(مسند الشافعی: ص۷۰، کتاب الاُمّ: ج۱ ص۲۰۸).

2.. مَن تَرَكَ ثَلاثَ جُمَعٍ تَهاوُناً بِها طَبَعَ اللّهُ‏ عَلىٰ قَلبِهِ(سنن أبی داود: ج۱ ص۲۷۷ ح۱۰۵۲، سنن الترمذی: ج۲ ص۳۷۳ ح۵۰۰).

3.. ألا هَل عَسىٰ أحَدَكُم أن يَتَّخِذُ الصُّبَّةَ مِنَ الغَنَمِ عَلىٰ رَأسِ ميلٍ أو ميلَينِ، فَيَتَعَذَّرَ عَلَيهِ الكَلَأُ، فَيَرتَفَعَ، ثم تَجيءُ الجُمُعَةُ فَلا يَجيءُ ولا يَشهَدُها! وتَجيءُ الجُمُعَةُ فَلا يَشهَدُها! وتَجيءُ الجُمُعَةُ فَلا يَشهَدُها حَتّىٰ يَطبَعَ عَلىٰ قَلبِهِ؟(سنن ابن ماجة: ج۱ ص۳۵۷ ح۱۱۲۷، المستدرك علی الصحیحین: ج۱ ص۴۳۱ ح۱۰۸۳).

4.. اِعلَموا أنَّ اللّهَ‏ تَعالىٰ قَد فَرَضَ عَلَيكُمُ الجُمُعَةَ، فَمَن تَرَكَها في حَياتي وبَعدَ مَماتي ولَهُم إمامٌ عادِلٌ، استِخفافاً بِها وجُحوداً لَها، فَلا جَمَعَ اللّهُ‏ شَملَهُ، ولا بارَكَ لَهُ في أمرِهِ، ألا ولا صَلاةَ لَهُ، ألا ولا زَكاةَ لَهُ، ألا ولا حَجَّ لَهُ، ألا ولا صَومَ لَهُ، ألا ولا بَرَكَةَ لَهُ حَتّىٰ يَتوبَ (عوالی اللآلی: ج۲ ص۵۴ ح۱۴۶، الذکری «المطبوعة فی موسوعة الشهید الأوّل»: ج۸ ص۱۹).

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 16481
صفحه از 137
پرینت  ارسال به