ناگفته نماند بر پايه برخى از روايات، شرکت امامان علیهم السلام در نماز جمعه حاکمان وقت، هميشگى نبوده؛ يعنى آنان گاه از حضور در نماز جمعه خوددارى مى‏کردند.^۱

در عين حال، ائمّه علیهم السلام پيروان خود را تشويق مى‏کردند تا شرکت در نماز جمعه رسمى را ترک نکنند و حتى المقدور، همراه ديگر مسلمانان، آن را اقامه نمايند.

در روايتى با سند معتبر نقل شده که زُراره مى‏گويد:

۰.حَثَّنا أبو عَبدِاللّهِ علیه السلام عَلى صَلاةِ الجُمُعَةِ حَتّى ظَنَنتُ أنَّهُ يُريدُ أن نَأتِيَهُ، فَقُلتُ لَهُ: نَغدو عَلَيك؟ فَقالَ: لا إنَّما عَنَيتُ عِندَکم^۲.

۰.امام صادق علیه السلام ما را به نماز جمعه تشويق فرمود، چندان که پنداشتيم می‏خواهد نزد ایشان برويم. گفتم: صبحگاه نزد شما بياييم؟

۰.فرمود: «خير! مقصودم فقط [شرکت در نماز جمعه‏اى است که] نزديک خودتان است».

در حديث معتبر ديگرى، عبد الملک از امام باقر علیه السلام نقل مى‏کند که ایشان به من فرمود:

۰.مِثلُك يَهلِك وَ لَم يُصَلِّ فَرِيضَةً فَرَضَهَا اللّه عَلَيْهِ. قَالَ: قُلْتُ: کيْفَ أَصْنَعُ؟ قَالَ: صَلِّهَا جَمَاعَةً يَعْنِي الْجُمُعَةَ^۳.

۰.کسى چون تو بميرد و چيزى را که خداوند بر او واجب کرده است، به جا نياورده باشد؟ گفتم: چه کنم؟

۰.فرمود: «نماز جمعه به جا بياور».

وکانَ يَقولُ: إنَّ لِجُمُعِ شَهرِ رَمَضانَ عَلى جُمَعِ سائِرِ الشُّهورِ فَضلاً کفَضلِ شَهرِ رَمَضانَ عَلى سائِرِ الشهور.^۱

۰.امام باقر علیه السلام صبح روزهاى جمعه، آن گاه که خورشيد به اندازه يک نيزه برآمده بود، رهسپار مسجد مى‏شد و در ماه رمضان، زودتر [به مسجد] مى‏رفت و مى‏فرمود: «فضيلت جمعه‏هاى ماه رمضان بر جمعه‏هاى ديگر، همچون فضيلت ماه رمضان بر ماه‏هاى ديگر است».

يکى از راويان به نام ابو بکر حضرمى مى‏گويد:

۰.قُلتُ لِأَبِي جَعفَرٍ علیه السلام کيفَ تَصنَعُ يَومَ الجُمُعَةِ؟ قَالَ: کيفَ تَصنَعُ أَنتَ قُلتُ: أُصَلِّي في مَنزِلِي ثُمَّ أَخرُجُ فَأُصَلِّي مَعَهُم. قَالَ کذلِک أَصنَعُ أَنَا^۲.

۰.به امام باقر علیه السلام گفتم: شما در روز جمعه چه مى‏کنيد؟ فرمود: «تو چه مى‏کنى؟».

۰.گفتم: در منزلم نماز مى‏خوانم. آن گاه خارج مى‏شوم و با آنان نيز نماز مى‏خوانم.

۰.فرمود: «من هم چنين مى‏کنم».

امام کاظم علیه السلام نيز در نماز جمعه شرکت مى‏کرد تا جايى که چنين نقل شده است:

۰.کانَ موسَى بنُ جَعفَرٍ علیه السلام يَتَهَيَّأُ يَومَ الخَميسِ لِلجُمُعَةِ.^۳

۰.امام کاظم علیه السلام روز پنج‌شنبه براى نماز جمعه آماده مى‏شد.

با اين همه، چون اهل بيت علیهم السلام امامان منصوب از سوى حکومت را فاقد صلاحيت مى‏دانستند، احياناً نماز ظهر را به صورت فُرادا نيز اعاده مى‏کردند.