فصل دوم

برپایی نماز جمعه

۲/۱

وجوب نماز جمعه

۱۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: خداوند متعال نماز جمعه را در این مکان در این ماه و در این سال تا روز رستاخیز بر شما فریضه‏ای واجب نوشته است.^۱

۱۱.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: نماز جمعه به صورت دسته‏جمعی وظیفه‌ای واجب، بر هر مسلمان است.^۲

۱۲.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: هر کس که به خدا و روز رستاخیز ایمان دارد، بر اوست تا در روز جمعه، نماز جمعه به جا آوَرَد جز آن که بیمار، مسافر، زن، کودک یا برده باشد. پس هر کس با سرگرمی و تجارتی، خود را از نماز جمعه بی‏نیاز نشان دهد، خداوند نیز نسبت به وی اظهار بی‏نیازی خواهد کرد و البته خداوند،

۸.السیرة النبویة، ابن هشام ـ به نقل از ابن اسحاق ـ: پیامبر خدا صلی الله علیه و اله روز دوشنبه، سه‏شنبه، چهارشنبه و پنج‌شنبه را میان بنی عمرو بن عوف در قبا اقامت کرد و مسجدش را بنیان نهاد. آن گاه، خداوند در روز جمعه، او را از میانشان خارج ساخت، هر چند بني عمرو بن عوف بر این گمان‌اند که پیامبر صلی الله علیه و اله بیش از این در بینشان درنگ کرده است و خداوند، آگاه‏تر است که کدام درست‏تر است. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله روز جمعه را میان بنی سالم بن عوف بود و نماز جمعه را در مسجدی که در عمق درّه رانوناء بود اقامه کرد و آن، نخستین نماز جمعه‏ای بود که حضرت در مدینه خواند.^۱

۹.مجمع البيان: پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در حال هجرت، در قبا بر عمرو بن عوف وارد شد و آن، روز دوشنبه، دوازده شب گذشته از ماه ربیع الأوّل، هنگام بر آمدن روز بود. ایشان روز دوشنبه، سه‏شنبه، چهارشنبه و پنج‌شنبه را در قبا اقامت فرمود و مسجدشان را تأسیس کرد. سپس در روز جمعه به قصد مدینه از میانشان بیرون رفت و نماز جمعه با حضور پیامبر صلی الله علیه و اله در میان بنی سالم بن عوف در عمق درّه‏ای که امروزه آن جا مسجدی بنا نهاده شده، برگزار شد و این نماز جمعه‏، نخستین نماز جمعه‏ای بود که پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در اسلام بر پا کرد و در این جمعه،‏ خطبه خواند و چنان که گفته شده، این، نخستین خطبه‏ای بود که در مدینه ایراد فرمود.^۲