123
فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه

۱۹۰.الکافیـ به نقل از محمد بن نعمان یا دیگری، از امام صادق علیه السلام ـ: امام علی علیه السلام در خطبه روز جمعه‏اش فرمود: «ستايش، خداى را که سزامند ستايش و صاحب آن است، و منتهاى ستايش و جايگاه آن است. آغازگر است و ابداع کننده، شکوهمندترين است و بزرگ‏ترين، و ارجمندترين و گرامى‏ترين. کبريایی منحصر به اوست و نعمت‏ها مختصّ اوست. با عزّتش چیره است و با قهرش تسلُّط دارد و به نيرويش توانمند است و به قدرتش استيلا دارد و به جبروتش بر هر چيزى برترى دارد. به نواخت و نيکى‏اش ستوده مى‏شود و با دهِش و سود‌رسانى‏هاى بسيارش، مورد لطف قرار مى‏دهد و روزى‏اش را مى‏گسترانَد و نعمت‏هايش را سرشار مى‏گردانَد. او را بر موهبت‏هايش و نعمت‏هاى پياپى‏اش مى‏ستاييم؛ ستايشى که با‌عظمتِ شُکوه او هموزنى کند و با اندازه نعمت‏هاى او و کبريايش برابرى نمايد. گواهی می‏دهم که معبودى جز خدا نيست. یکتا و بی‏همتا‌ست. آن که در نخستین بودنش دیرین و قدیم است و در هميشگى بودنش با سیطره. آفریدگان در برابر یگانگی‏ و پروردگاری و ازلی بودن دیرپای او فروتن ‏اند و در مقابل دوام ابدی او گردن‏گذار. گواهی می‏دهم که محمّد صلی الله علیه و اله بنده و فرستاده و برگزیده او از میان آفریدگان اوست. با دانش خویش او را انتخاب کرد و برای وحی خود، او را برگزید و وی را امین سرّش قرار داد و برای خلقش او را پسندید و برای کار بزرگش و برای روشنی‏بخشی به نشانه‏های دین و راه‏هایش و به عنوان کليد وحی‏اش و گشایندهٔ در رحمتش او را فراخواند. او را در زمان نيامدن پيامبران و کسادی دانش و اختلاف ملّت‏ها و گم‌راهی از حق و نشناختن پروردگار و


فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
122

پیام را رساند و امانت را ادا کرد و خیر امّت را خواست و بندگی خدا کرد تا آن‏گاه که يقين (مرگ) به سراغش آمد. درود خدا بر او در میان پیشینیان و درود خدا بر او در میان پسینیان و درود خدا بر او در روز جزا! بندگان خدا! شما را به تقوای الهی و فرمان‏پذیری از او و پرهیز از نافرمانی‏اش سفارش می‏کنم؛ زیرا آن که از خدا و فرستاده اش فرمان بَرَد، بی‏تردید به رستگاری بزرگی دست یافته و هر که از خدا و فرستاده اش نافرمانی کند، به یقین در گم‌راهیِ شدیدی گرفتار آمده و آشکارا زیانکار شده است. خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‏فرستند. اى مؤمنان! بر او درود فرستيد و به شايستگى [بر وی] سلام کنيد. خدایا! برترین درودهای خود را به پیامبران و اولیایت نثار محمّد، بنده و فرستاده‏ات فرما».۱

1.. خَطَبَ أمیرُ المُؤمنین علیه السلام یَومَ جُمُعَةٍ فَقال: «الحَمدُ لِلّهِ‏ ذِي القُدرَةِ وَالسُّلطانِ، وَالرَّأفَةِ وَالاِمتِنانِ، أحمَدُهُ عَلىٰ تَتابُعِ النِّعَمِ، وأعوذُ بِهِ مِنَ العَذابِ وَالنِّقَمِ. وأشهَدُ أن لا إلٰهَ إلّا اللّهُ‏ وَحدَهُ لا شَريكَ لَهُ، مُخالَفَةً لِلجاحِدينَ، ومُعانَدَةً لِلمُبطِلينَ، وإقراراً بِأَنَّهُ رَبُّ العالَمينَ. وأشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ ورَسولُهُ، قَفّىٰ بِهِ المُرسَلينَ، وخَتَمَ بِهِ النَّبيّينَ، وبَعَثَهُ رَحمَةً لِلعالَمينَ، صَلَّى اللّهُ‏ عَلَيهِ وعَلىٰ آلِهِ أجمَعينَ، فَقَد أوجَبَ الصَّلاةَ عَلَيهِ، وأكرَمَ مَثواهُ لَدَيهِ، وأجمَلَ إحسانَهُ إلَيهِ.
اُوصيكُم عِبادَ اللّهِ‏ بِتَقوَى اللّهِ‏ الَّذي هُوَ وَليُّ ثَوابِكُم، وإلَيهَ مَرَدُّكُم ومآبكم، فَبادِروا بِذٰلِكَ قَبلَ المَوتِ الَّذي لا يُنجيكُم مِنهُ حِصنٌ مَنيعٌ، ولا هَربٌ سَريعٌ، فَإِنَّهُ وارِدٌ نازلٌ، وواقِعٌ عاجِلٌ، وإن تطاوَلَ الأَمَلُ وامتَدَّ المَهَلُ، وكُلُّ ما هُوَ آتٍ قَريبٌ، ومَن مَهَّدَ لِنَفسِهِ فَهُوَ المُصيبُ. تَزَوَّدَوا رَحِمَكُمُ اللّهُ‏ اليَومَ لِيَومِ المَماتِ، وَاحذَروا أليمَ هَولِ البَياتِ، فَإِنّ عِقابَ اللّهِ‏ عَظيمٍ، وعَذابُهُ أليمٌ، نارٌ تَلهَّبُ، ونَفسٌ تُعَذَّبُ، وشَرابٌ مِن صَديدٍ، ومَقامِعُ مِن حَديدٍ، أعاذَنَا اللّهُ‏ وإيّاكُم مِنَ النّارِ، ورَزَقَنا وإيّاكُم مُرافَقَةَ الأَبرارِ، وغَفَرَ لَنا ولَكُم جَميعاً إنَّهُ هُوَ الغَفورُ الرَّحيمُ. إنَّ أحسَنَ الحَديثِ وأبلَغَ المَوعِظَةِ كِتابُ اللّهِ‏».
ثُمَّ تَعَوَّذَ بِاللّهِ‏، وقَرَأَ سورَةَ العَصرِ، ثُمَّ قالَ: «جَعَلَنَا اللّهُ‏ وإيّاكُم مِمَّن تَسَعُهُم رَحمَتُهُ، ويَشمُلُهم عَفوُهُ ورَأفَتُهُ، وأستَغفَرُ اللّهَ‏ لي ولَكُم».
ثُمَّ جَلَسَ يَسيراً ثُمَّ قامَ، فَقالَ: «الحَمدُ لِلّهِ‏ الَّذي دَنا في عُلُوِّهِ، وعَلا في دُنُوِّهِ، وتَواضَعَ كلّ شَيءٍ لِجَلالِهِ، وَاستَسلَمَ كُلُّ شَيءٍ لِعِزَّتِهِ، وخَضَعَ كُلُّ شَيءٍ لِقُدرَتِهِ، وأحمَدُهُ مُقَصِّراً عَن كُنهِ شُكرِهِ، وأُومِنُ بِهِ إذعاناً لِرُبوبِيَّتِهِ وأستَعينُهُ طالِباً لِعِصمَتِهِ، وأتَوَكَّلُ عَلَيهِ مُفَوِّضاً إلَيهِ. وأشهَدُ أن لا إلٰهَ إلَّا اللّهُ‏ وَحدَهُ لا شَريكَ لَهُ إلٰهاً واحِداً أحَداً فَرداً صَمَداً وتَراً لم يَتَّخِذ صاحِبَةً ولا وَلَداً. وأشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ المُصطَفىٰ، ورَسولُهُ المُجتَبىٰ، وأمينُهُ المرتَضىٰ، أرسَلَهُ بِالحَقِّ بَشيراً ونَذيراً وداعِياً إلَيهِ بِإِذنِهِ وسِراجاً مُنيرا، فَبَلَّغَ الرِّسالَةَ وأدَّى الأَمانَةَ ونَصَحَ الاُمَّةَ، وعَبَدَ اللّهَ‏ حَتّىٰ أتاهُ اليَقينُ، فَصَلَّى اللّهُ‏ عَلَيهِ فِي الأَوَّلينَ، وصَلَّى اللّهُ‏ عَلَيهِ فِي الآخَرينَ وصَلَّى اللّهُ عَلَيهِ يَومَ الدّينِ. اُوصيكُم عِبادَ اللّهِ‏ بِتَقوَى اللّهِ‏ وَالعَمَلِ بِطاعَتَهِ وَاجتِنابِ مَعصِيَتَهَ، فَإِنَّهُ مَن يُطِعِ اللّهَ‏ ورَسولَهُ فَقَد فازَ فَوزاً عَظيماً، ومَن يَعصِ اللّهَ‏ ورَسولَهُ فَقَد ضَلَّ ضَلالاً بَعيداً وخَسِرَ خُسراناً مُبيناً، (إِنَّ ٱللَّهَ وَ مَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِىِّ يَا أَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيمًا( اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ عَبدِكَ ورَسولِكَ أفضَلَ صَلَواتِكَ عَلىٰ أنبِيائِكِ وأولِيائِكَ» (مصباح المتهجّد: ص۳۸۴ ح۵۱۰ ـ ۵۱۲، المصباح، کفعمی: ص۹۴۱).

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 16502
صفحه از 137
پرینت  ارسال به