177
فرهنگ نامه تجارت و داد و ستد

ما غلّ و غش كند، از ما نيست».۱

۲۶۵.المصنّف، ابن ابى شيبه ـ به نقل از سليمان بن موسى ـ: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر مردى گذشت كه گندم آميخته با جو مى‏فروخت. فرمود: «اينها را از هم جدا كن. سپس هر يك را هر طور خواستى، بفروش ؛ زيرا در دين ما غلّ و غش نيست [و ممنوع است]».۲

۲۶۶.امام صادق عليه‏السلام: زينب عطرفروش حولاء (لوچ چشم) نزد همسران پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله آمد. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله وارد شد و او را نزد همسران خود ديد. فرمود: تو هر گاه نزد ما مى‏آيى، خانه‏هايمان بوى خوش مى‏گيرد. زينب گفت: خانه‏هاى شما به بوى شما خوش‏تر است، اى پيامبر خدا ! پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به او فرمود: «هر گاه مى‏فروشى، جنس خوب بفروش و از غلّ و غش بپرهيز ؛ زيرا اين كار به تقوا نزديك‏تر است و دارايى را ماندگارتر مى‏كند».۳

۲۶۷.كنز العمّالـ به نقل از محمّد بن راشد ـ: شنيدم كه مكحول مى‏گفت: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به مردى برگذشت كه گندم مى‏فروخت و خوب و بد را با هم در آميخته بود. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به وى فرمود: «چرا چنين كرده‏اى ؟». گفت: مى‏خواستم [گندم نامرغوب هم] به فروش برسد. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به او فرمود: «آنها را از هم جدا

1.. مَرَّ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهبِطَعامٍ قَد حَسَّنَهُ صاحِبُهُ ، فَأَدخَلَ يَدَهُ فيهِ ، فَإِذا هُوَ طَعامٌ رَديءٌ ،فَقالَ : بِع هذا عَلى حِدَةٍ وهذا عَلى حِدَةٍ ، فَمَن غَشَّنا فَلَيسَ مِنّا مسند ابن حنبل : ج ۲ ص ۳۰۹ ح ۵۱۱۳ ، المعجم الأوسط : ج ۳ ص ۶۴ ح ۲۴۹۰ .

2.. مَرَّ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله عَلى رَجُلٍ يَبيعُ طَعاما مَغلوثا فيهِ شَعيرٌ ، فَقالَ : اِعزِل هذا مِن هذا ،وهذا مِن هذا ، ثُمَّ بِع هذا كَيفَ شِئتَ ، ثُمَّ بِع ذا كَيفَ شِئتَ ، فَإِنَّهُ لَيسَ في دينِنا غِشٌّ المصنّف لابن أبى شيبة : ج ۵ ص ۷۱ ح ۱ ، المجموع ، نووى : ج ۱۰ ص ۴۱۷ .

3.. جاءَت زَينَبُ العَطّارَةُ الحَولاءُ إلى نِساءِ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ، فَجاءَ النَّبِيُّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهفَإِذا هِيَ عِندَهُم ،فَقالَ النَّبِيُّ : إذا أتَيتِنا طابَت بُيوتُنا ، فَقالَت : بُيوتُكَ بِريحِكَ أطيَبُ يا رَسولَ اللّه‏ِ .
فَقالَ لَها رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : إذا بِعتِ فَأَحسِني ولا تَغُشّي ، فَإِنَّهُ أتقى للّه‏ِِ وأَبقى لِلمالِ الكافى : ج ۵ ص ۱۵۱ ح ۵ وج ۸ ص ۱۵۳ ح ۱۴۳ ، التوحيد : ص ۲۷۶ .


فرهنگ نامه تجارت و داد و ستد
176

۲۶۲.امام باقر عليه‏السلام: پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در بازار مدينه از كنار بار گندمى عبور كرد. به صاحب آن فرمود: «مى‏بينم گندم خوب و مرغوبى دارى» و از قيمت آن پرسيد. پس، خداوند عز و جل به ايشان وحى فرمود كه: «دستت را داخل ظرف، فرو بَر».
پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله اين كار را كرد و گندمِ نامرغوبى بيرون آورد. پس به صاحب آن فرمود: «مى‏بينم كه به مسلمانان، خيانت كرده، غش مى‏كنى».۱

۲۶۳.صحيح مسلمـ به نقل از ابو هُرَيره ـ: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر پُشته‏اى گندم گذشت. دستش را در آن فرو بُرد و انگشتانش به رطوبتى خورد. فرمود: «اى صاحب گندم ! اين رطوبت چيست ؟».
گفت: اى پيامبر خدا ! باران بر آن خورده است.
فرمود: «پس چرا آن را روى گندم‏ها نگذاشته‏اى تا مردم آن را ببينند ؟ هر كس فريبكارى كند، از من نيست».۲

۲۶۴.مسند ابن حنبلـ به نقل از ابن عمر ـ: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر گندمى گذشت كه صاحبش گندم‏هاى خوب را رو قرار داده بود. دستش را داخل آن كرد، ديد داخل آن نامرغوب است. فرمود: «اين دو را جدا از هم بفروش ؛ زيرا كسى كه با

1.. مَرَّ النَّبِيُّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله في سوقِ المَدينَةِ بِطَعامٍ فَقالَ لِصاحِبِهِ : ما أرى طَعامَكَ إلاّ طَيِّبا ، وسَأَلَهُعَن سِعرِهِ ، فَأَوحَى اللّه‏ُ عز و جل إلَيهِ أن يَدُسَّ يَدَيهِ فِي الطَّعامِ فَفَعَلَ ، فَأَخرَجَ طَعاما رَدِيّا ، فَقالَ لِصاحِبِهِ : ما أراكَ إلاّ وقَد جَمَعتَ خِيانَةً وغِشّا لِلمُسلِمينَ الكافى : ج ۵ ص ۱۶۱ ح ۷ ، تهذيب الأحكام : ج ۷ ص ۱۳ ح ۵۵ .

2.. إنَّ رَسولَ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مَرَّ عَلى صُبرَةِ طَعامٍ ، فَأَدخَلَ يَدَهُ فيها ، فَنالَت أصابِعُهُ بَلَلاً .
فَقالَ : ما هذا يا صاحِبَ الطَّعامِ ؟ قالَ : أصابَتهُ السَّماءُ يا رَسولَ اللّه‏ِ .
قالَ : أفَلا جَعَلتَهُ فَوقَ الطَّعامِ كَي يَراهُ النّاسُ ؟ مَن غَشَّ فَلَيسَ مِنّي صحيح مسلم :ج ۱ ص ۹۹ ح ۱۰۲ ، سنن أبى داود : ج ۳ ص ۲۷۲ ح ۳۴۵۲ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه تجارت و داد و ستد
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ سيّدمجتبي غيوري
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20449
صفحه از 296
پرینت  ارسال به