را بخورد، او خائن است تا آن گاه كه توبه كند.۱
۲۲۴.امام صادق عليهالسلام: بدترين مردم، بازرگانان خيانتكارند.۲
۲۲۵.تهذيب الأحكامـ به نقل از على بن ابى حمزه ـ: از مَعمَر زيّات شنيدم كه از امام صادق عليهالسلام مىپرسد و گفت: فدايت شوم ! من مردى روغنفروشم و از شام برايم روغن مىآورند [تا آنها را براى صاحبش بفروشم]. آيا از آنچه مىفروشم براى خودم بردارم ؟۳
فرمود: «دوست ندارم اين كار را بكنى». مَعمَر گفت: كمتر از آن مبلغى كه بفروشم براى خودم بر نمىدارم. فرمود: «آن را به ديگرى بفروش و خودت، چيزى از آن برندار. بگو بدانم اگر شخصى به تو گفته بود: رطلى از دينار هم برايت كم نمىكنم [و همه پول آن را بايد بدهى]، آن گاه چگونه عمل مىكردى ؟ نزديك اين كار نشو.۴
۲۲۶.تهذيب الأحكامـ به نقل از خالد قلانسى ـ: به امام صادق عليهالسلام گفتم: شخصى جامهاى نزدم مىآورد [تا آن را برايش بفروشم] و من آن را به فروش مىگذارم
1.. مَن بايَعَ رَجُلاً بَيعا ومِن نِيَّتِهِ أن يَذهَبَ بِحَقِّهِ ، فَهُوَ خائِنٌ حَتّى يَتوبَ المصنّف لعبدالرزّاق : ج ۶ ص ۱۸۶ ح ۱۰۴۴۵ ، تاريخ دمشق : ج ۲۴ ص ۲۳۷ ح ۵۲۴۲ .
2.. شَرُّ الرِّجالِ التُّجّارُ الخَوَنَةُ بحارالأنوار : ج ۱۰۳ ص ۱۰۳ ح ۵۵ .
3.. يعنى : آيا مىتوانم روغن [و كالايى] را كه صاحبش نزد من گذاشته تا آن را برايشبفروشم ، به جاى فروختن به ديگرى ، خودم بردارم و پولش را بدهم ؟
4.. سَمِعتُ مَعمَرَ الزَّيّاتَ يَسأَلُ أبا عَبدِ اللّهِ عليهالسلامفَقالَ : جُعِلتُ فِداكَ ، إنّي رَجُلٌ أبيعُ الزَّيتَيَأتيني مِنَ الشّامِ فَآخُذُ لِنَفسي مِمّا أبيعُ ؟
قالَ : ما اُحِبُّ لَكَ ذلِكَ ، قالَ : إنّي لَستُ أنقُصُ نَفسي شَيئا مِمّا أبيعُ ، قالَ : بِعهُ مِن غَيرِكَ ولا تَأخُذ مِنهُ شَيئا ، أرَأَيتَ لَو أنَّ الرَّجُلَ قالَ لَكَ : لا أنقصُكُ رِطلاً مِن دينارٍ ، كَيفَ كُنتَ تَصنَعُ ؟ لا تَقرَبهُ تهذيب الأحكام : ج ۷ص ۱۲۸ ح ۵۵۸ ، وسائل الشيعة : ج ۱۲ ص ۲۹۰ ح ۲۲۸۱۸ .