93
فرهنگ نامه توبه

چنان سفيد كه گويى غروب نكرده بود.۱

۱۵۸.امام صادق عليه‏السلام: امير مؤمنان عليه‏السلام مى‏فرمود: «در دنيا خيرى نيست، مگر براى دو كس: يكى آن كه در دنيا هر روز بر كار نيكش بيفزايد، و ديگر آن كه پيش از مرگش توبه كند، امّا چه توبه‏اى. به خدا سوگند، اگر چندان سجده كند كه گردنش قطع شود، خداى عز و جل عملى از او را نمى‏پذيرد، مگر اين كه با ولايت ما اهل بيت همراه باشد.۲

۱۵۹.امام صادق عليه‏السلام: تا زمانى كه زمين برقرار است، خداوند متعال را در آن حجّتى باشد كه حلال و حرام را بشناسانَد و به راه خداى عز و جل فرا خواند، و زمين از حجّت خالى نشود، مگر چهل روز پيش از روز قيامت. پس هر گاه حجّت برداشته شد، درِ توبه بسته مى‏شود و ايمان آوردن كسى كه پيش از برداشته شدن حجّت، ايمان نياورده باشد، سودى به حال او ندارد. اين گونه افراد [كه تا

1.رَأَيتُ حَسّانَ واقِفا بِمِنىً وَالنَّبِيُ [وأَصحابُهُ ]مُجتَمِعينَ ، فَقالَ النَّبِيُ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : مَعاشِرَ النّاسِ ، هذاعَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ عليه‏السلامسَيِّدُ العَرَبِ ، وَالوَصِيُّ الأَكبَرُ ، مَنزِلَتُهُ مِنّي مَنزِلَةُ هارونَ مِن موسى إلاّ أنَّهُ لا نَبِيَّ بَعدي ، لا تُقبَلُ التَّوبَةُ مِن تائِبٍ إلاّ بِحُبِّهِ .
يا حَسّانُ ، قُل فينا شَيئا . فَأَنشَأَ يَقولُ :

لا تُقبَلُ التَّوبَةُ مِن تائِبٍ إلاّ بِحُبِّ ابنِ أبي طالِبِأخو رَسولِ اللّه‏ِ بَل صِهرُهُ وَالصِّهرُ لا يَعدِلُ بِالصّاحبِومَن يَكُن مِثلَ عَلِيٍّ وقَد رُدَّت لَهُ الشَّمسُ مِنَ المَغرِبِرُدَّت عَلَيهِ الشَّمسُ في ضَوئِها بيضا كَأَنَّ الشَّمسَ لَم تَغرُبِ
بشارة المصطفى : ص ۱۴۷ ، الدر النظيم : ص ۲۸۴ .

2.إنَّ أميرَ المُؤمِنينَ عليه‏السلام كانَ يَقولُ : لا خَيرَ فِي الدُّنيا إلاّ لِأَحَدِ رَجُلَينِ : رَجُلٍ يَزدادُ فيها كُلَّ يَومٍإحساناً ، ورَجُلٍ يَتَدارَكُ مَنِيَّتَهُ بِالتَّوبَةِ وأَنّى لَهُ بِالتَّوبَةِ ، فَوَاللّه‏ِ ، أن لَو سَجَدَ حَتّى يَنقَطِعَ عُنُقُهُ ، ما قَبِلَ اللّه‏ُ عز و جل مِنهُ عَمَلاً إلاّ بِوِلايَتِنا أهلَ البَيتِ (الكافي : ج ۸ ص ۱۲۸ ح ۹۸ ، الأمالي للصدوق : ص ۷۶۵ ح ۱۰۲۸) .


فرهنگ نامه توبه
92

است، و توبه و ايمان و كار شايسته، سودش نمى‏بخشد تا زمانى كه به راه آيد؟ به خدا سوگند، اگر در عملى بكوشد تا زمانى كه به راه نيايد، آن عمل از او پذيرفته نمى‏شود».
گفتم: خدا مرا فدايت كند به راه چه كسى؟ فرمود: «به راه ما».۱

۱۵۷.بشارة المصطفىـ به نقل از عبد اللّه‏ بن عبّاس ـ: حسّان را ديدم كه در مِنا ايستاده و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله [و يارانش] جمع شده‏اند. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «اى مردم! اين، على بن ابى‏طالب، آقاى عرب و وصىّ بزرگ است. جايگاهش نسبت به من، همچون جايگاه هارون نسبت به موسى عليه‏السلام است، با اين تفاوت كه پس از من پيامبرى وجود ندارد. توبه توبه‏كننده‏اى پذيرفته نمى‏شود، مگر اين كه با دوستى او همراه باشد.
اى حسّان! در باره ما چيزى بگو. حسّان، نيز چنين سرود:
توبه هيچ توبه‏كننده‏اى پذيرفته نايد
مگر با دوستىِ على بن ابى‏طالب
برادر پيامبر خدا و داماد او
و داماد با صحابى برابر نيست
و كسى چون على كه
شد برايش خورشيد از مغرب باز گردانده
برايش باز گردانده شد خورشيد با همان روشنايى

1.في قَولِهِ تَعالى : « وَإِنِّى لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صَــلِحًا ثُمَّ اهْتَدَى » قالَ : ألا تَرىكَيفَ اشتَرَطَ ولَم تَنفَعهُ التَّوبَةُ وَالإِيمانُ وَالعَمَلُ الصّالِحُ حَتَّى اهتَدى ؟ وَاللّه‏ِ ! لَو جَهَدَ أن يَعمَلَ بِعَمَلٍ ما قُبِلَ مِنهُ حَتّى يَهتَدِيَ .
قُلتُ : إلى مَن جَعَلَنِيَ اللّه‏ُ فِداكَ ؟ قالَ : إلَينا تفسير القمّي : ج ۲ ص ۶۱ ، بحارالأنوار : ج ۲۷ ص ۱۶۸ ح ۷ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه توبه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ رسول افقي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8278
صفحه از 239
پرینت  ارسال به