87
فرهنگ نامه توبه

قدرت عطا كردى. با حال به من و فرزندانم چه مى‏دهى؟
خداوند فرمود: «براى تو و فرزندانت، اين را مقرّر داشتم كه هر كار بد، يكى نوشته شود و هر كار نيك، ده برابر». گفت: پروردگارا! بيشتر لطف بفرما. فرمود: «درِ توبه باز است تا آن گاه كه نَفَس به گلو برسد. گفت: پروردگارا! بيشتر لطف بفرما. فرمود: «بى‏محابا مى‏آمرزم». گفت: مرا كافى است.
به امام عليه‏السلام گفتم: فدايت شوم! ابليس به چه سبب، مستوجب آن شد كه خداوند به او چنان قدرتى دهد كه به او داد؟ فرمود: «چيزى از او سر زد كه خداوند براى آن از او قدردانى كرد». گفتم: چه چيزى از او سر زد، فدايت شوم؟ فرمود: «دو ركعتى كه در آسمان در چهار هزار سال به جا آورد».۱

۱۵۰.امام صادق عليه‏السلام: بدان كه هر كس گناه كند، جان خود را گرو گذاشته است و چاره‏اى جز آزاد كردن گروگان خود ندارد و هر كس پيش از آن كه به خُرخُر مرگ افتد، توبه كند، خداوند توبه‏اش را مى‏پذيرد؛ امّا زمانى كه قلب مُرد،

1.لَمّا أعطَى اللّه‏ُ تَبارَكَ وتَعالى إبليسَ ما أعطاهُ مِنَ القُوَّةِ ، قالَ آدَمُ : يا رَبِّ ، سَلَّطتَهُ عَلى وُلديوأَجرَيتَهُ مَجرَى الدَّمِ فِي العُروقِ ، وأَعطَيتَهُ ما أعطَيتَهُ فَما لي ولِوُلدي ؟
فَقالَ : لَكَ ولِوُلدِكَ السَّيِّئَةُ بِواحِدَةٍ وَالحَسَنَةُ بِعَشرَةِ أمثالِها .
قالَ : يا رَبِّ زِدني .
قالَ : التَّوبَةُ مَبسوطَةٌ إلى حينِ يَبلُغُ النَّفسُ الحُلقومَ .
فَقالَ : يا رَبِّ زِدني .
قالَ : أغفِرُ ولا اُبالي .
قالَ : حَسبي .
قالَ : قُلتُ لَهُ : جُعِلتُ فِداكَ ، بِماذَا استَوجَبَ إبليسُ مِنَ اللّه‏ِ أن أعطاهُ ما أعطاهُ ؟ فَقالَ : بِشَيءٍ كانَ مِنهُ شَكَرَهُ اللّه‏ُ عَلَيهِ ، قُلتُ : وما كانَ مِنهُ جُعِلتُ فِداكَ ؟ قالَ : رَكعَتَينِ رَكَعَهُما فِي السَّماءِ في أربَعَةِ آلافِ سَنَةٍ تفسير القمّي : ج ۱ ص ۴۲ ، بحارالأنوار : ج ۱۱ ص ۱۴۲ ح ۸ .


فرهنگ نامه توبه
86

۱۴۸. الكافىـ به نقل از ابن بُكَير از امام باقر عليه‏السلام يا امام صادق عليه‏السلام ـ: آدم عليه‏السلام گفت: پروردگارا! شيطان را بر من چيره گردانيدى و او را در وجودم مانند جريان خون، جارى ساختى. پس براى من چيزى قرار ده. خداوند فرمود: «اى آدم! اين را برايت قرار دادم كه هر يك از فرزندان تو آهنگِ گناهى كرد، برايش نوشته نشود و اگر انجامش داد، يك گناه برايش نوشته شود، و هر يك از آنها آهنگِ كار نيكى كرد، انجامش نداد، يك كار نيك برايش نوشته شود و اگر انجامش داد، ده كار نيك برايش نوشته شود».
آدم عليه‏السلام گفت: پروردگارا! بيشتر لطف بفرما. فرمود: «برايت قرار دادم كه هر كس از آنها گناهى كرد و سپس آمرزش خواست، او را بيامرزم». گفت: پروردگارا! بيشتر لطف بفرما. فرمود: «توبه را برايشان قرار دادم ـ يا فرمود: بساط توبه را برايشان گستردم ـ تا آن گاه كه نفس به اين جا (گلو) برسد».
آدم عليه‏السلام گفت: پروردگارا! مرا كافى است.۱

۱۴۹.تفسير القمّىـ به نقل از زراره از امام صادق عليه‏السلام ـ: چون خداوند ـ تبارك و تعالى ـ آن توانايى را به ابليس داد، آدم عليه‏السلام گفت: پروردگارا! او را بر فرزندانم تسلّط بخشيدى و چون جريان خون در رگ‏ها جريانش دادى و به او، آن همه

1.إنَّ آدَمَ عليه‏السلام قالَ : يا رَبِّ ، سَلَّطتَ عَلَيَّ الشَّيطانَ وأَجرَيتَهُ مِنّي مَجرَى الدَّمِ فَاجعَل لي شَيئاً .
فَقالَ : يا آدَمُ ، جَعَلتُ لَكَ أنَّ مَن هَمَّ مِن ذُرِّيَّتِكَ بِسَيِّئَةٍ لَم تُكتَب عَلَيهِ ، فَإِن عَمِلَها كُتِبَتعَلَيهِ سَيِّئَةٌ ، ومَن هَمَّ مِنهُم بِحَسَنَةٍ فَإِن لَم يَعمَلها كُتِبَت لَهُ حَسَنَةٌ فَإِن هُوَ عَمِلَها كُتِبَت لَهُ عَشراً .
قالَ : يا رَبِّ زِدني .
قالَ : جَعَلتُ لَكَ أنَّ مَن عَمِلَ مِنهُم سَيِّئَةً ثُمَّ استَغفَرَ لَهُ غَفَرتُ لَهُ .
قالَ : يا رَبِّ زِدني .
قالَ : جَعَلتُ لَهُمُ التَّوبَةَ ـ أو قالَ: بَسَطتُ لَهُمُ التَّوبَةَ ـ حَتّى تَبلُغَ النَّفسُ هذِهِ .
قالَ : يا رَبِّ حَسبي الكافي : ج ۲ ص ۴۴۰ ح ۱ ، الزهد للحسين بن سعيد : ص ۱۴۴ ح ۲۰۵ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه توبه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ رسول افقي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8267
صفحه از 239
پرینت  ارسال به