33
فرهنگ نامه توبه

۴۲. پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: اگر نشانِ توبه در توبه كننده آشكار نشود، توبه نكرده است: شاكيان [از خود] را راضى سازد، قضاى نمازها را به جاى آورَد، با مردمْ فروتنى كند، نفس خود را از خواهش‏ها نگه دارد، گردن خود را با روزه گرفتن لاغر كند، رنگش را با شب زنده‏دارى زرد كند، شكمش را از كم‏خورى لاغر سازد، پشتش را از ترس آتش [دوزخ]خميده گردانَد، استخوان‏هايش را از شوق بهشت آب كند، قلبش را از ترس فرشته مرگ نازك گردانَد و بر اثر انديشيدن به آخرت، پوست خود را بر بدن بخشكانَد. اينها اثر توبه است. هر گاه بنده‏اى را با اين خصوصيات ديديد، [بدانيد كه] او توبه كننده‏اى خيرخواه خويش است.۱

۴۳.جامع الأخبار: [پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله] فرمود: «آيا مى‏دانيد توبه‏كننده كيست؟». گفتند: خير، نمى‏دانيم. فرمود: «هر گاه بنده توبه كند و مدّعيانش را راضى نكند، توبه نكرده است. كسى كه توبه كند و جاى نشستن و خورد و خوراكش را تغيير ندهد، توبه نكرده است. كسى كه توبه كند و رفقايش را تغيير ندهد، توبه نكرده است، كسى كه توبه كند و بر عبادتش نيفزايد، توبه نكرده است. كسى كه توبه كند و جامه و پوشش خود را تغيير ندهد، توبه نكرده است.

1.التّائِبُ إذا لَم يَستَبِن عَلَيهِ أثَرُ التَّوبَةِ فَلَيسَ بِتائِبٍ ؛ يُرضِي الخُصَماءَ ، ويُعيدُ الصَّلَواتِ ،ويَتَواضَعُ بَينَ الخَلقِ ، ويَقي نَفسَهُ عَنِ الشَّهَواتِ ، ويُهَزِّلُ رَقَبَتَهُ بِصِيامِ النَّهارِ ، ويُصَفِّرُ لَونَهُ بِقِيامِ اللَّيلِ ، ويَخمُصُ بَطنَهُ بِقِلَّةِ الأَكلِ ، ويُقَوِّسُ ظَهرَهُ مِن مَخافَةِ النّارِ ، ويُذيبُ عِظامَهُ شَوقاً إلَى الجَنَّةِ ، ويُرِقُّ قَلبَهُ مِن هَولِ مَلَكِ المَوتِ ، ويُجَفِّفُ جِلدَهُ عَلى بَدَنِهِ بِتَفَكُّرِ الآخِرَةِ ، فَهذا أثَرُ التَّوبَةِ ، وإذا رَأَيتُمُ العَبدَ عَلى هذِهِ الصِّفَةِ فَهُوَ تائِبٌ ناصِحٌ لِنَفسِهِ جامع الأخبار : ص ۲۲۶ ح ۵۷۶ ، بحارالأنوار : ج ۶ ص ۳۵ ح ۵۱ .


فرهنگ نامه توبه
32

۳۹. امام صادق عليه‏السلام: عيسى بن مريم عليه‏السلام بر عدّه‏اى گذشت كه مى‏گريستند. فرمود: «ايشان بر چه مى‏گريند؟». گفته شد: بر گناهانشان مى‏گريند. فرمود: «از آنها [گناهان] دست بردارند، آمرزيده مى‏شوند».۱

۱ / ۵

اين كارها

۴۰.مسند ابن حنبلـ به نقل از عايشه ـ: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به من فرمود: «اى عايشه! اگر به گناهى دست يازيدى، از خدا آمرزش بخواه؛ زيرا كه توبه از گناه، پشيمان شدن و آمرزش خواستن است».۲

۴۱.إرشاد القلوب: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «بنده گناه مى‏كند و به سبب آن به بهشت مى‏رود». گفته شد: چگونه اى پيامبر خدا؟ فرمود: «آن گناه، همواره پيشِ چشم اوست و پيوسته برايش طلب آمرزش و اظهار پشيمانى مى‏كند و بدين ترتيب، خداوند به واسطه آن گناه، او را به بهشت مى‏برد. من چيزى نيكوتر از كار نيكى كه بعد از گناهى انجام شود، نديدم. «خوبى‏ها، بدى‏ها را از ميان مى‏برند. اين براى پندگيرندگان، پندى است»۳».۴

1.مَرَّ عيسَى بنُ مَريَمَ عليه‏السلام عَلى قَومٍ يَبكونَ ، فَقالَ : عَلى ما يَبكي هؤُلاءِ ؟ فَقيلَ : يَبكونَ عَلىذُنوبِهِم . قالَ : فَليَدَعوها يُغفَر لَهُم الأمالي للصدوق : ص ۵۸۵ ح ۸۰۴ ، ثواب الأعمال : ص ۱۶۳ ح ۱ .

2.قالَ لي رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : يا عائِشَةُ ، إن كُنتِ ألمَمتِ بِذَنبٍ فَاستَغفِرِي اللّه‏َ ؛ فَإِنَّ التَّوبَةَ مِنَ الذَّنبِالنَّدَمُ وَالاِستِغفارُ مسند ابن حنبل : ج ۱۰ ص ۱۲۷ ح ۲۶۳۳۹ ، صحيح البخاري : ج ۲ ص ۹۴۵ ح ۲۵۱۸ .

3.هود: آيه ۱۱۴.

4.إنَّ العَبدَ لَيُذنِبُ فَيَدخُلُ بِهِ الجَنَّةَ . قيلَ: وكَيفَ ذلِكَ يا رَسولَ اللّه‏ِ ؟ قالَ: يَكونُ نُصبَ عَينَيهِ، لايَزالُ يَستَغفِرُ مِنهُ ويَندَمُ عَلَيهِ ، فَيُدخِلُهُ اللّه‏ُ بِهِ الجَنَّةَ ، ولَم أرَ أحسَنَ مِن حَسَنَةٍ حَدَثَت بَعدَ ذَنبٍ قَديمٍ ، « إِنَّ الْحَسَنَـتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّـٔاتِ ذَ لِكَ ذِكْرَى لِلذَّ كِرِينَ » إرشاد القلوب : ص ۴۶ ، بحارالأنوار : ج ۶۹ ص ۴۰۱ ح ۱۰۰ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه توبه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ رسول افقي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8149
صفحه از 239
پرینت  ارسال به