133
فرهنگ نامه توبه

شديدش، بسى دردآور. پس هر كه به فرمانبرى از او دست يابد، كرامت او را به دست آورَد و هر كه به نافرمانى از او درآيد، طعم آثار او را مى‏چشد و به زودى از پشيمانان شود.۱

۲۱۰.كتاب من لا يحضره الفقيهـ به نقل از اَصبَغ بن نُباته ـ: مردى نزد امير مؤمنان عليه‏السلام آمد و گفت: اى امير مؤمنان! من زنا كرده‏ام، مرا پاك گردان. امير مؤمنان عليه‏السلام رويش را از او برگرداند و فرمود: «بنشين». آن گاه، رو به مردم كرد و فرمود: «اگر كسى از شما اين گناه را مرتكب شد، آيا نمى‏تواند آن را بر خود بپوشانَد، چنان كه خداوند بر او پوشاند؟».
آن مرد برخاست و گفت: اى امير مؤمنان! من زنا كرده‏ام، مرا پاك گردان. فرمود: «چه چيز باعث شد كه اين را بگويى؟». گفت: طلب پاكى.
فرمود: «كدام پاكى بالاتر از توبه است؟». دوباره، رو به يارانش كرد و به سخن گفتن براى آنان پرداخت. باز مرد برخاست و گفت: اى امير مؤمنان! من زنا كرده‏ام. مرا پاك گردان. فرمود: «آيا بلدى قرآن بخوانى؟». گفت: آرى. فرمود: «بخوان». او خواند و درست خواند. فرمود: «آيا احكام نماز و زكاتت را كه خداوند عز و جل بر تو لازم كرده است، مى‏دانى؟». گفت: آرى. از او پرسيد و آن مرد، درست پاسخ داد. فرمود: «آيا دچار مرضى يا سردردى يا مشكلى در

1.اللّه‏ُ قاهِرٌ فَوقَ عِبادِهِ تَعالى ذِكرُهُ وجَلَّ وَجهُهُ ، وأَحسَنَ كُلَّ شَيءٍ خَلَقَهُ ، وَانبَسَطَت يَداهُ،ووَسِعَت كُلَّ شَيءٍ رَحمَتُهُ . . . فَجَعَلَ السَّيِّئَةَ ذَنباً وَالذَّنبَ فِتنَةً وَالفِتنَةَ دَنَساً ، وجَعَلَ الحُسنى عُتبى وَالعُتبى تَوبَةً وَالتَّوبَةَ طَهوراً ، فَمَن تابَ اهتَدى ، ومَنِ افتُتِنَ غَوى ما لَم يَتُب إلَى اللّه‏ِ ويَعتَرِف بِذَنبِهِ ، ولا يَهلِكُ عَلَى اللّه‏ِ إلاّ هالِكٌ .
اللّه‏َ اللّه‏َ ! فَما أوسَعَ ما لَدَيهِ مِنَ التَّوبَةِ وَالرَّحمَةِ وَالبُشرى وَالحِلمِ العَظيمِ ، وما أنكَلَ ما عِندَهُ مِنَ الأَنكالِ وَالجَحيمِ وَالبَطشِ الشَّديدِ ، فَمَن ظَفِرَ بِطاعَتِهِ اجتَلَبَ كَرامَتَهُ ، ومَن دَخَلَ في مَعصِيَتِهِ ذاقَ وَبالَ نَقِمَتِهِ ، وعَمّا قَليلٍ لَيُصبِحُنَّ نادِمينَ الكافي : ج ۲ ص ۳۹۴ ح ۱ ، كتاب سليم بن قيس الهلالي : ج ۲ ص ۹۵۳ ح ۸۶ .

فرهنگ نامه توبه
132

۲۰۶. امام على عليه‏السلام: توبه نيكو، [اثر] گناه را از بين مى‏برد.۱

۲۰۷.امام على عليه‏السلام: توبه خالصانه، گناه را فرو مى‏ريزد.۲

ر. ك: نهج الذكر (با ترجمه فارسى): ج ۴ ص ۵۹ (بخش نهم / فصل چهارم: بركت‏هاى آمرزش خواهى / آمرزش خدا).

۵ / ۲

پاكى دل

۲۰۸.امام على عليه‏السلام: توبه، دل‏ها را پاك مى‏كند و گناهان را مى‏شويد.۳

۲۰۹.امام على عليه‏السلام: خداوند بر بندگانش چيره است. نامش والا و ذاتش پُرشكوه است. هر چيزى را نيكو آفريده است. دستانش باز است و رحمتش همه چيز را در بر گرفته است... پس كار زشت را گناه شمرد و گناه را فتنه و فتنه را آلودگى دانست و كار نيك را [به معناى]پوزش‏خواهى [از ارتكاب گناهش] شمرد و پوزش‏خواهى را توبه دانست و توبه را پاكيزه‏كننده. پس، هر كه توبه كرد، به راه آمد و هر كه به گناه آلوده شد، به بيراهه رفت تا وقتى كه به سوى خدا باز نگشته و به گناهش اعتراف نكرده است كه هيچ كس بر خدا دليرى نكرد، مگر اين كه نابود شد.
خدا را! خدا را! [در نظر آوريد] زيرا هم توبه‏پذيرى و مهربانى و نويدبخشى و بردبارى بزرگ او بى‏كران است، و هم مجازات و دوزخ و خشم

1.حُسنُ التَّوبَةِ يَمحُو الحَوبَةَ (غرر الحكم : ج ۳ ص ۳۹۳ ح ۴۸۶۲ ، عيون الحكموالمواعظ : ص ۲۲۸ ح ۴۳۹۶) .

2.إخلاصُ التَّوبَةِ يُسقِطُ الحَوبَةَ (غرر الحكم : ج ۱ ص ۳۳۱ ح ۱۲۶۴ ، عيون الحكموالمواعظ : ص ۴۶ ح ۱۱۶۵) .

3.التَّوبَةُ تُطَهِّرُ القُلوبَ ، وتَغسِلُ الذُّنوبَ غرر الحكم : ج ۱ ص ۳۵۷ ح ۱۳۵۵ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه توبه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ رسول افقي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8182
صفحه از 239
پرینت  ارسال به