109
فرهنگ نامه توبه

۳ / ۶

نهى از سوگند خوردن و حكم صادر كردن از جانب خداى عزوجلپذيرش توبه۱

۱۸۲.الأمالى، طوسى ـ به نقل از جُندَب غِفارى ـ: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «روزى مردى گفت: به خدا سوگند كه خداوند، فلانى را نمى‏آمرزد. پس خداوند عز و جل فرمود: "كه بود كه بر من حتم كرد فلانى را نمى‏آمرزم؟! من آن كس را آمرزيدم و عمل [صالح]آن دومى را باطل گردانيدم، چون گفت: خداوند، فلانى را نمى‏بخشد"».۲

۱۸۳.پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: مردى نماز مى‏خواند. چون به سجده رفت، مردى آمد و گردنش را لگد كرد. آن كه گردنش زير پاى او بود، گفت: به خدا سوگند كه هرگز آمرزيده نمى‏شود. خداى عز و جل فرمود: «بنده‏ام به من سوگند خورد كه بنده خود را نمى‏آمرزم، امّا من او را آمرزيدم».۳

۱۸۴.مسند الشاميّين ـ به نقل از ابو قتاده انصارى ـ پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «آيا از دو مرد بنى‏اسرائيلى برايتان نگويم؟ يكى از آنها، خود را در دين و دانش و اخلاق، برتر از ديگرى مى‏داند و ديگرى، خود را گنهكار مى‏شمارد. از اين حالت او نزد اوّلى ياد شد، او گفت: خداوند، هرگز او را نمى‏آمرزد. خداوند

1.ناآگاهى از درون افراد و اطلاع نداشتن از توبه آنان بايد سبب آن شود كه ما از حكمكردن از جانب خدا به گناهكارى افراد اجتناب كنيم.

2.إنَّ رَسولَ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهقالَ : إنَّ رَجُلاً قالَ يَوماً : وَاللّه‏ِ لا يَغفِرُ اللّه‏ُ لِفُلانٍ . قالَ اللّه‏ُ عز و جل : مَن ذَا الَّذي تَأَ لّىعَلَيَّ أن لا أغفِرَ لِفُلانٍ ؟ فَإِنّي قَد غَفَرتُ لِفُلانٍ وأَحبَطتُ عَمَلَ المُتَأَ لِّي بِقَولِهِ : لا يَغفِرُ اللّه‏ُ لِفُلانٍ الأمالي للطوسي : ص ۵۸ ح ۸۴ ، بحار الأنوار : ج ۶ ص ۴ ح ۳ .

3.كانَ رَجُلٌ يُصَلّي ، فَلَمّا سَجَدَ أتاهُ رَجُلٌ فَوَطَأَ عَلى رَقَبَتِهِ ، فَقالَ الَّذي تَحتَهُ : وَاللّه‏ِ لا يُغفَرُ لَهُأبَدا .
فقال اللّه‏ عز و جل : تَأَ لّى عَلَيَّ عَبدي أن لا أغفِرَ لِعَبدي ، فَإِنّي قَد غَفَرتُ لَهُ المعجم الكبير : ج ۱۰ ص ۱۰۰ ح ۱۰۰۸۶ ، شعب الإيمان : ج ۵ ص ۲۸۹ ح ۶۶۸۷ .


فرهنگ نامه توبه
108

به سخن ديگر، تا زمانى كه اين گناهان بزرگ موجود هستند، توبه‏اى صورت نگرفته تا رد شود و يا مورد قبول واقع شود و اگر توبه صورت گرفت، آنها باقى نمى‏مانند تا مانع قبول توبه شوند. پس اگر كسى مرتد و مشرك شد، تا زمانى كه باز نگشته، مطرود درگاه الهى است؛ ولى هر گاه باز گردد، مانند همه توبه‏كنندگان، درگه الهى را گشوده مى‏يابد. اين برداشت، با آنچه در باره مانعيت سوء الخُلق نسبت به توبه آمده است، تأييد مى‏شود. در آن جا آمده است كه راز عدم توفيق بدخو به توبه، در افتادن او به گناهى ديگر است، وگر نه اگر شخص بدخو بتواند بر خود غلبه كند و ديگر در دامان گناهان ناشى از بدخويى نيفتد، به دايره وسيع رحمت الهى پا مى‏نهد و از غفران عام خداوند، برخوردار مى‏گردد.

بر اين پايه، حديث نبوى دالّ بر عدم قبول توبه كافر يا بايد به اين معنا تفسير شود كه در كفر خود پافشارى دارد و مانند بدعت‏گذار، موفّق به توبه نمى‏شود و يا آن را نقل معنايى نادرست دانست و به جهت وحدت راوى و غرابت حديث، علمش را به اهلش وا نهاد.

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه توبه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ رسول افقي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9522
صفحه از 239
پرینت  ارسال به