۳۹۶.کتاب من لا یحضره الفقیه: امام علی علیه السلام در خطبه روز جمعه فرمود: "ستايش، براى خدايى است که سرپرست، ستوده، فرزانه، ارجمند، کننده هرچه خواهد، داننده همه نهانها، آفريدگارِ آفريدگان، فروآورنده باران، و تدبيرکننده کار دنيا و آخرت، و وارث آسمانها و زمین است؛ خدایی عظیم الشأن که چیزی همانند او نیست. همه چيز در برابر عظمتش فروتن است، و همه چيز در برابر عزّتش خوار است، و همه چيز در برابر قدرت او تسليم است، و همه چيز به خاطر هیبت او در جاى خود آرام گرفته است، و همه چيز در برابر پادشاهى و پروردگاریاش مطيع است. همو که آسمان را نگه مىدارد تا بر زمين نيفتد، مگر به اذن او، و قیامت را که بر پا نمی‌شود مگر به فرمان او، و در آسمانها و زمین چیزی پدید نمی‌یاید جز با آگاهی و دانش او. خدا را بر آنچه هست میستاییم و از او براى آنچه پيش خواهد آمد، يارى مىجوييم و از او آمرزش میطلبیم و هدایت میخواهیم و گواهی میدهیم که معبودی جز خدای یکتای بیهمتا نیست؛ شاهِ شاهان و مهترِ مهتران، قدرتمند زمين و آسمانها، چيره و بزرگ و والا، شکوهمند و بزرگوار، جزا دهنده روز جزا، پروردگار پدران نخستین ما. گواهی میدهیم که محمّد، بنده و فرستاده اوست. او را به حق فرستاد تا به سوی حق فرا بخوانَد و بر مردم گواه باشد. او نیز پیامهای پروردگارش را چنان که فرمان داده بود، رساند بی آن که از حد، پا فراتر نهد و یا کوتاهی کند، و در راه خدا با دشمنانش نبرد کرد بی آن که سستی یا درنگی روا دارد. برای خدا صبورانه و خالصانه در میان بندگانش خیرخواهی کرد تا آن که خداوند، وی را به سوی خود برگرفت با خشنودی از کارش و پذیرش تلاشش و در گذشتن از گناهش. بندگان خدا! شما را سفارش مىکنم به پروا کردن از خداوند و اين که تا مىتوانيد، اين ايّام زودگذر عمر را غنيمت بشمريد و به طاعت خدا بپردازيد، و رها کنيد اين دنيايى را که شما را ترک مىکند، هر چند دوست نداريد شما را ترک گويد، و پيکر شما را فرسوده مىگرداند هرچند دوست داريد که آن را نو گردانَد. مَثَل شما و دنيا مَثَل کاروانى است که به راه افتادند، گویی آن را پیمودند و يا قلّهای را نشانه گرفتند، گویی بدان رسیدند. و چه بسيار است [کشتى] روان شده به سوى سر‌منزلى که تا رسیدن به مقصد، جريان خود را ادامه دهد و چه بسيار است آن کس که میخواهد یک روز دیگر بماند [تا به مقصود خود برسد] و بدان دست نمییابد، و چه بسيار باشد دنياطلب حريصى که در پى دنيا میتازد تا از آن جدا شود. پس [حال که وضع آدمى با دنيا چنين است] در شُکوه و فخر دنيا با یکدیگر رقابت نکنيد و از آرایهها و نعمتهایش به شگفت درنیایید و از سختى و ناسازگارى آن، بىتاب و غمگين نشويد؛ زیرا شُکوه و فخر دنیا پایان‌یافتنی است و آرایهها و نعمتهایش فنا‌شدنی، و گرفتاریها و سختیهایش رو به کاهش و کسادی، و هر مدّتى از آن رو به انتها‌ست، و هر زندهاى از آن، ره‌سپار ديار فنا و بلا‌ست. آيا اگر بینديشيد، شما را در آثار پيشينيان و سرگذشت نیاکانتان عبرتى و مايه بصيرتى نيست؟! آيا به گذشتگانتان نظاره نمىکنيد، که باز نمیگردند؟ و به نسلهاى باقیماندهتان نمىنگريد که به حال خود نمىمانند؟ خداوند متعال میفرماید: (و حرام شده است [بازگشتن] بر دیاری که هلاکشان کردیم، بیتردید اينان بازنمیگردند) و نيز میفرماید: (هر جانى، چشنده مرگ است، و به یقین پاداشهاتان را در روز رستاخیز درخواهيد یافت. پس آن کس که از آتش جهنّم به‌دور داشته شود، و به بهشت داخل گردد، بیتردید رستگار است. و زندگى دنيا جز کالایی فریبنده نیست). آيا به اهل دنيا نمىنگريد که بامدادان و شامگاهان حالشان متفاوت است: يکى مردهاى است که بر او مىگريند، و ديگرى بازماندهاى است که تسليتش میدهند، و ديگرى بر زمين افتادهاى است که دست و پا مي‌زند، و [آن دیگری که] عيادتکننده و [یا] عيادت شونده است و دیگری محتضرى است در حال جان دادن، و دنياطلبى که مرگ در پی اوست، و غافلى که از او غفلت نمىشود و ماندگان به دنبال رفتگان، رواناند.
ستایش، ویژه خدایی است که پروردگار جهانیان است. پروردگار آسمانهای هفت‌گانه و زمینهای هفت‌گانه و پروردگار عرش بزرگ که پاینده است و جز او فانی شدنی است و به سوی او، آفریدگانْ باز میگردند و کار برمیگردد. بدانید اين روز، روزى است که خداوند، آن را براى شما عيد قرار داده است و آن، سرآمد روزهایتان و برترينِ اعياد شماست. خداوند، در کتاب خود به شما دستور داده است که در اين روز، به ذکر و ياد او بکوشيد. پس تا مىتوانيد به اين روز رغبت نشان دهيد و نيّت خويش را در آن، خالص گردانيد و التماس و دعا و درخواست رحمت و آمرزشْ بسيار کنيد؛ زيرا خداوند عز و جل دعاى هرکه را به درگاهش دعا کند، مىپذيرد و هر که را نافرمانىِ او کند و از عبادت او کبر ورزد، به آتش درمىافکند. خداوند عز و جل فرموده است: (مرا بخوانيد تا پاسختان دهم. همانا کسانى که از عبادت من، کِبر مىورزند، به زودی با خوارى به دوزخ درمی‌آيند!). در اين روز، ساعت خجستهاى است که هيچ بنده مؤمنى در آن ساعت از خدا چيزى نمی‌خواهد، مگر آن که به او عطا فرمايد. و نماز جمعه بر هر مؤمنی واجب است جز بر کودک و بیمار و دیوانه و پیر‌مرد و نابینا و مسافر و زن و برده و آن که در دو فرسخی است. خداوند از گناهان ما و شما که در گذشته عمرمان صورت گرفته، در می‌گذرد و ما و شما را از ارتکاب گناهان در باقی‌مانده عمرمان نگه می‌دارد. همانا بهترین سخن و نیکوترین اندرز، کتاب خداوند متعال است. پناه میبرم به خدا از شیطان رانده شده! خداوند، گشاینده داناست. به نام خداوند بخشنده بخشایشگر”.
سپس بعد از حمد، سوره توحید یا کافرون یا زلزال یا تکاثر یا عصر میخوانْد، و آنچه بیشتر بر آن مداومت میکرد، (قل هو اللّه أحد) بود. آن گاه اندکی مینشست. سپس برمیخاست و میفرمود: "ستایش ویژه خداست، او را میستاییم و از او یاری میجوییم و به او ایمان داریم و بر او توکّل میکنیم و گواهی میدهیم که معبودی جز خدای یکتایِ بیهمتا نیست و این که محمّد، بنده و فرستاده اوست. درود و سلام و آمرزش و خشنودیِ خدا بر محمد و خاندانش. بارخدایا! بر محمّد، بنده و فرستادهات درود فرست؛ درودى بالنده و پاک که با آن، درجهاش را بالا برى و برترىاش را آشکار سازى. بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرست، و به محمّد و خاندان محمّد، برکت ده، چنان که بر ابراهيم و خاندان ابراهيم درود فرستادى و برکت دادى و مهر آوردى، که تو ستودهخصال و بزرگوارى. خدایا! کافران اهل کتاب را که از راه تو باز مى‌دارند و نشانههای تو را انکار میکنند و فرستادگانت را دروغگو میپندارند، کیفر فرما. خدایا! سخنانشان را با هم ناسازگار ساز و وحشت را در دل‌هایشان بیفکن و بر آنان آن عذاب و کيفر و سختىات را که از تبهکاران بازَش نمىدارى، فرو فرست. خدایا! لشکريان مسلمان و گشتىها و مرزداران آنان را در هر جا از شرق و غرب زمين که هستند، يارى ده؛ که تو بر هر کارى توانايى. خدایا! از مردان و زنان مؤمن و از مردان و زنان مسلمان درگذر. خدايا! تقوا را توشه آنان قرار ده و ايمان و حکمت را در دل‌هايشان جاى ده و بر شکر نعمتت که ارزانیشان کردی و وفای به عهدت که با آنان بستهای، ره‌نمونشان باش. ای معبود راستین و آفریننده آفریدگان! خدایا! از درخاک‌خفتگان از مردان و زنان مؤمن و مردان و زنان مسلمان درگذر و از کسانی که به در پیشان بدانان ملحق میشوند، که تو شکوهمند و حکیمی. (به راستى، خداوند به دادگرى و نيکى کردن و اداى [حقّ] خويشاوند، فرمان مىدهد و از کارهاى زشت و ناپسند و افزونجويى، باز مىدارد. به شما اندرز مىدهد، باشد که شما پند گيريد). به ياد خدا باشيد تا به ياد شما باشد؛ زيرا هر کس به ياد او باشد، خدا نيز به ياد اوست، و از خداوند، از رحمت و فضلش درخواست کنيد؛ زيرا هيچ کس نيست که از او بخواهد و از درگاهش نوميد برگردد. (پروردگارا! در دنيا به ما حسنه ببخش و در آخرت، حسنه عطا کن و ما را از عذاب آتش نگهدار)”.
