33
فرهنگ‌نامه جمعه

۱۸.پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهـ در یکی از جمعه‏ها ـ: ای مسلمانان ! امروز روزی است که خداوند، آن را برای مسلمانان عید قرار داده است. پس غسل کنید و هر که عطری در اختیار دارد، بد نیست که قدری از آن را استفاده کند. و بر شما باد مسواک زدن.

۱۹.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: خداوند متعال، [رعایت فضیلت‏ها و آداب] جمعه را بر پیشینیان ما مقرّر کرد؛ لیکن در باره آن دچار سردرگمی شدند و خداوند، ما را به آن ره‌نمایی کرد. در نتیجه، مردم در آن، دنباله‏روِ مایند. از این رو، این روز از آنِ ماست و فردا (شنبه) از آنِ یهودیان است و پس‏فردا (یک‌شنبه) از آنِ مسیحیان.

۲۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: خداوند، پیشینیان ما را از جمعه منحرف ساخت. در نتیجه، شنبه برای یهودیان و یک‌شنبه از آنِ مسیحیان شد. و ما را [پدید] آورد و به جمعه هدایتمان فرمود و جمعه و شنبه و یک‌شنبه را قرار داد. بدین سان، آنان در روز رستاخیز نیز دنباله‏رو مایند. از مردم دنیا ما آخرین امّت هستیم و در روز قیامت، اوّلین امّت که پیش از همه مردم در باره ما حکم داده می‏شود.

۲۱.امام علیّ علیه السلام: خداوند، جمعه را برگزید و روز آن را عید ما قرار داد، و شبش را برگزید و مانند روزش مقرّر ساخت. از جمله آن فضیلت‏ها این است که در روز جمعه، حاجتی از خداوند خواسته نمی‏شود جز آن که اجابت می‏شود، و اگر مردمی، سزاوارِ کیفر شوند و [اجرای] آن با روز و شب جمعه مصادف گردد، آن کیفر از آنان برگردانده می‌شود. چیزی از آن امور که خداوند مقرّر کرده و تفصیل داده، نیست جز آن که در شب جمعه، قطعی‏شان می‏کند. بنا بر این، شب جمعه، برترینِ شب‏ها و روز جمعه، برترینِ روزهاست. شب جمعه، شبی تابان و روز جمعه، روزی درخشان است.


فرهنگ‌نامه جمعه
32

۱۸.عنه ‏ صلی الله علیه و آله ـ في جُمُعَةٍ مِنَ الجُمَعِ ـ: يا مَعشَرَ المُسلِمينَ، إنَّ هذا يَومٌ جَعَلَهُ اللّهُ عيدا لِلمُسلِمينَ فَاغتَسِلوا، ومَن كانَ عِندَهُ طيبٌ فَلا يَضُرُّهُ أن يَمَسَّ مِنهُ، وعَلَيكُم بِالسِّواكِ.۱

۱۹.عنه ‏ صلی الله علیه و آله: إنَّ اللّهَ عز و جل كَتَبَ الجُمُعَةَ عَلى مَن كانَ قَبلَنا، فَاختَلَفوا فيها وهَدانَا اللّهُ لَها، فَالنّاسُ لَنا فيها تَبَعٌ، فَاليَومُ لَنا، ولِليَهودِ غَدا، ولِلنَّصارى بَعدَ غَدٍ.۲

۲۰.عنه صلی الله علیه و آله: أضَلَّ اللّهُ عَنِ الجُمُعَةِ مَن كانَ قَبلَنا، فَكانَ لِليَهودِ يَومُ السَّبتِ، وكانَ لِلنَّصارىٰ يَومُ الأَحَدِ، فَجاءَ اللّهُ بِنا فَهَدانَا اللّهُ لِيَومِ الجُمُعَةِ، فَجَعَلَ الجُمُعَةَ وَالسَّبتَ وَالأَحَدَ. وكَذلِكَ هُم تَبَعٌ لَنا يَومَ القِيامَةِ، نَحنُ الآخِرونَ مِن أهلِ الدُّنيا وَالأَوَّلونَ يَومَ القِيامَةِ، المَقضِيُّ لَهُم قَبلَ الخَلائِقِ.۳

۲۱.الإمام عليّ علیه السلام: إنَّ اللّهَ اختارَ الجُمُعَةَ فَجَعَلَ يومَها عيداً، وَاختارَ لَيلَها فَجَعَلَها مِثلَها، وإنَّ مِن فَضلِها أن لا يُسأَلَ اللّهُ عز و جل يَومَ الجُمُعَةِ حاجَةً إلَّا استُجيبَ لَهُ، وإنِ استَحَقَّ قَومٌ عِقاباً فَصادَفوا يَومَ الجُمُعَةِ ولَيلَتَها، صُرِفَ عَنهُم ذلِكَ. ولَم يَبقَ شَيءٌ مِمّا أحكَمَهُ اللّهُ وفَصَّلَهُ إلّا أبرَمَهُ في لَيلَةِ الجُمُعَةِ، فَلَيلَةُ الجُمُعَةِ أفضَلُ اللَّيالي، ويَومُها أفضَلُ الأَيّامِ، ولَيلَةُ الجُمُعَةِ لَيلَةٌ غَرّاءُ، ويَومُ الجُمُعَةِ يَومٌ أزهَرُ.۴

1.. السنن الكبرى: ج۳ ص۳۴۵ ح۵۹۵۹، الموطّأ: ج۱ ص۶۵ ح۱۱۳ کلاهما عن ابن السبّاق، المصنّف لعبد الرزّاق: ج۳ ص۱۹۷ ح۵۳۰۱، مسند الشاميّين: ج۳ ص۷۲ ح۱۸۲۴ عن أبي سعيد الخدري وکلّها نحوه، كنز العمّال: ج۷ ص۷۱۲ ح۲۱۰۵۵؛ منتهی المطلب: ج۲ ص۴۷۰ نحوه.

2.. مسند ابن حنبل: ج۳ ص۵۸۵ ح۱۰۶۲۱، صحیح مسلم: ج۲ ص۵۸۵ ح۱۹، مسند الطيالسي: ص۳۳۵ ح۲۵۷۱، مسند إسحاق بن راهويه: ج۱ ص۱۲۵ ح۴۵، تفسیر الطبري: ج۲ الجزء۲ ص۳۳۸ والأربعة الأخیرة نحوه وكلّها عن أبي هريرة.

3.. صحيح مسلم: ج۲ ص۵۸۶ ح۲۲، سنن النسائي: ج۳ ص۸۷، شعب الإیمان: ج۳ ص۸۸ ح۲۹۶۷، مسند أبي يعلى: ج۵ ص۴۴۹ ح۶۱۸۸ كلّها عن حذيفة، سنن ابن ماجة: ج۱ ص۳۴۴ ح۱۰۸۳ عن أبي هريرة وكلاهما نحوه، كنز العمّال: ج۷ ص۷۱۱ ح۲۱۰۵۲.

4.. جامع الأحاديث للقمّي (العروس): ص۱۵۳، بحار الأنوار: ج۸۹ ص۲۸۲ ح۲۸ وراجع: کتاب من لا يحضره الفقيه: ج‏۱ ص۴۲۳ ح۱۲۴۶.

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامه جمعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 22969
صفحه از 407
پرینت  ارسال به