311
فرهنگ‌نامه جمعه

۳۵۸.امام علی علیه السلام: هر گاه روز جمعه فرا رسد، شیاطین، پرچم به دست بیرون می‏آیند و مردم را با بازارهایشان سرگرم می‏سازند و فرشتگان بر درهای مساجد می‏نشینند و مردم را به ترتیب حضورشان: پیش‌گام، نفر دوم و آن که پس از او می‏آید، ثبت می‏کنند تا زمانی که امام حضور یابد. هر که نزدیک امام بنشیند و خاموش باشد و گوش فرا دهد و کار بیهوده‏ای نکند، پاداشی دو‌چندان دارد و آن که از امام دور باشد و گوش فرا دهد و سکوت کند و کار بیهوده‏ای از وی سر نزند، یک پاداش بهره خواهد داشت و آن که به امام نزدیک باشد و سخن لغو بر زبان آورد و سکوت نکند و گوش نسپارد، بار گناهی دو‌چندان بر دوش او خواهد بود. و آن که از او دور است و بیهودگی می‏کند و خاموش نمی‏ماند و گوش نمی‏دهد، یک بارِ گناه بر دوش دارد و هر کس که بگوید: "ساکت باشید”، او نیز سخن گفته است و هر کس که سخن بگوید، نماز جمعه [ی کاملی] برایش نخواهد بود.... این چنین از پیامبرتان صلی الله علیه و آله شنیده‏ام.

۳۵۹.امام علی علیه السلام: مردم در نماز جمعه، دارای سه رتبه‏اند: مردی که با سکوت و آرامش، پیش از امام در آن جا حضور یافته است. این، کفّاره گناهان او از جمعه تا جمعه دیگر و سه روز پس از آن است؛ چون خدای متعال فرموده است: (هر که نیکی به جا آورد، ده برابر آن برایش خواهد بود). و مردی که همهمه‏کنان و نا‌آرام در آن حاضر می‌شود و بهره‏اش نیز همان است. و مردی که در نماز شرکت کرده و در زمانی که امام، مشغول ایراد خطبه است، برمی‏خیزد و نماز می‏خواند، بی‏تردید چنین کسی بر خلاف سنّت عمل کرده است و از جمله کسانی است که چون از خدا درخواست می‏کنند، اگر خواست، عطایشان می‏کند و اگر خواست، محرومشان می‏سازد.


فرهنگ‌نامه جمعه
310

۳۵۸.الإمام علي علیه السلام: إذا كانَ يَومُ الجُمُعَةِ خَرَجَ الشَّياطينُ يَربثُونَ۱ النّاسَ إلىٰ أسواقِهِم ومِعِهُمُ الرّاياتُ، وتَقعُدُ المَلائِكَةُ عَلىٰ أبوابِ المَساجِدِ يَكتُبونَ النّاسَ عَلىٰ قَدرِ مَنازِلِهِم؛ السّابِقَ وَالمُصَلِّيَ وَالَّذي يَليهِ حَتّىٰ يَخرُجَ الإِمامُ، فَمَن دَنا مِنَ الإِمامِ فَأَنصَتَ أوِ استَمَعَ وَلَم يَلغُ كانَ لَهُ كِفلانِ مِنَ الأَجرِ، ومَن نَأىٰ عَنهُ فَاستَمَعَ وأنصَتَ ولَم يَلغُ كانَ لَهُ كِفلٌ مِنَ الأَجرِ، ومَن دَنا مِنَ الإمامِ فَلَغا ولَم يُنصِت ولَم يَستَمِع كانَ عَلَيهِ كِفلانِ مِنَ الوِزرِ، ومَن نَأىٰ عَنهُ فَلَغا ولَم يَنصِت ولَم يَستَمِع كانَ عَلَيهِ كِفلٌ مِنَ الوِزرِ، ومَن قالَ "صَه” فَقَد تَكَلَّمَ، وَمَن تَكَلَّمَ فَلا جُمُعَةَ لَهُ.
ثُمَّ قالَ: هٰكَذا سَمِعتُ نَبِيُّكُم صلی الله علیه و آله۲.

۳۵۹.عنه علیه السلام: النّاسُ فِي الجُمُعَةِ عَلَى ثَلَاثِ مَنازِلَ: رَجُلٌ شَهِدَها بِإِنصاتٍ و سُكونٍ قَبلَ الإِمَامِ، و ذَلِكَ كَفّارَةٌ لِذُنوبِهِ مِنَ الجُمُعَةِ إلَى الجُمُعَةِ الثَّانِيَةِ و زِيادَةِ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ؛ لِقَولِ اللَّهِ تَعَالَى: (مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ‏عَشْرُ أَمْثَالِهَا۳). وَ رَجُلٌ شَهِدَهَا بِلَغَطٍ وَ قَلَقٍ، فَذَلِكَ حَظُّهُ. وَ رَجُلٌ شَهِدَهَا وَ الإِمَامُ يَخطُبُ و قامَ يُصَلِّي، فَقَد أَخطَأَ السُّنَّةَ، وَ ذٰلِكَ مِمَّن إِذا سَأَلَ اللَّهَ تَعالَى إِن شَاءَ أعطَاهُ وَ إِن شاءَ حَرَمَهُ۴.

1.. یقال ربثته عن الأمر إذا حبسته وثبطنه. والربائث جمع ربیثة وهي الأمر الذي يحبس الإنسان عن مهامّه (النهاية: ج۲ ص۱۸۲«ربث»).

2.. مسند ابن حنبل: ج۱ ص۲۰۱ ح۷۱۹، سنن أبي داود: ج۱ ص۲۷۶ ح۱۰۵۱، السنن الكبرى: ج۳ ص۳۱۲ ح۵۸۳۴، التمهید لابن عبد البرّ: ج۲۲ ص۲۸، عمدة القاري: ج۶ ص۱۷۳ كلّها عن عطاء الخراساني عن مولى امرأته نحوه، کنز العمّال: ج۸ ص۳۷۸ ح۲۳۳۴۳.

3.. الانعام: ۱۶۰.

4.. الأمالي للطوسي: ص۴۳۰ ح۹۶۲، قرب الإسناد: ص۳۴ ح۱۱۱ كلاهما عن بكر بن محمّد الأزدي عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، الأمالي للصدوق: ص۴۷۱ ح۶۳۰ کلاهما نحوه، روضة الواعظين: ص۳۶۳، بحار الأنوار: ج۸۹ ص۱۸۹ ح۲۸؛ المصنّف لعبد الرزّاق: ج۳ ص۲۱۱ ح۵۳۶۵ عن الحارث نحوه.

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامه جمعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 22961
صفحه از 407
پرینت  ارسال به