۲۹۹.صحیح مسلمـ به نقل از جابر بن سَمُره ـ: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ایستاده خطبه می‏خواند. سپس می‏نشست. آن گاه بر می‏خاست و ایستاده خطبه می‌خوانْد. اگر کسی به تو خبر دهد که ایشان نشسته خطبه می‏خوانْد، بی‏تردید دروغ گفته است.

۳۰۰.تفسیر القمّیـ به نقل از ابو بصير که از او پرسیدند: امام جمعه چگونه خطبه می‌خوانَد؟ ـ: ایستاده خطبه می‏خوانَد؛ زیرا خداوند می‏فرماید: (و تو را ایستاده رها کردند).

۳۰۱.امام صادق علیه السلام: نخستین کسی که نشسته خطبه خواند، معاویه بود. وی به خاطر دردی که در زانوان خود داشت، در این باره از مردم اجازه طلبید. او یک خطبه را نشسته و یک خطبه را ایستاده می‏خواند و میان آنها می‏نشست.
سپس حضرت فرمود: "خطبه، آن هم به صورت ایستاده، باید دو خطبه باشد و بی آن که سخنی بگوید، وسط آن دو، اندکی بنشیند، آن قدر که دو خطبه از هم جدا شود”.

۴/۵

تکیه دادن به عصا یا اسلحه

۳۰۲.سنن ابن ماجهـ به نقل از سعد بن عائذ انصاری ـ: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هر گاه در جنگ سخنرانی می‏کرد، با تکیه بر کمانی سخن ‏می‏رانْد و هر گاه در نماز جمعه خطبه می‏خواند، با تکیه بر عصایی خطبه می‏خوانْد.

۲۹۹.صحیح مسلم عن جابر بن سَمُرة: إنَّ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله كانَ يَخطُبُ قائِماً، ثُمَّ يَجلِسُ ثُمَّ يَقومُ فَيَخطُبُ قائِماً، فَمَن نَبَّأَكَ أنَّهُ كانَ يَخطُبُ جالِساً فَقَد كَذَبَ^۱.

۳۰۰.تفسیر القميّ عن أبي بصير أنَّهُ سُئِلَ عَنِ الجُمُعَةِ كَيفَ يَخطُبُ الإِمامُ؟ قالَ: يَخطُبُ قائِماً فَإِنَّ اللّهَ‏ يَقولُ:)وَ تَرَكُوكَ قَائِمًا)^۲.

۳۰۱.الإمام الصادق علیه السلام: إنَّ أوَّلَ مَن خَطَبَ وهُوَ جالِسٌ مُعاوِيَةَ، وَاستَأذَنَ النّاسَ في ذٰلِكَ مِن وَجَعٍ كانَ في رُكبَتَيهِ، وكانَ يَخطُبُ خُطبَةً وهُوَ جالِسٌ وخُطبَةٌ وهُوَ قائِمٌ، ثُمَّ يَجلِسُ بَينَهُما.
ثُمَّ قالَ: الخُطبَةُ وهُوَ قائِمٌ خُطبَتانِ، يَجلِسُ بينَهمُا جَلِسَةً لا يَتَكَلَّمُ فيها قدرَ ما يَكونُ فَصلٌ ما بَينَ الخُطبَتَينِ^۳.

راجع: وسائل الشیعة: ج ۵ ص ۳۱ (باب وُجُوبِ قِيَامِ الخَطِيبِ وَقتَ الخُطبَةِ وَ الفَصلِ بَينَهُمَا بِجَلسَةٍ).

۴/۵

الاعتِمادُ عَلَی العَصا أوِ السِّلاحِ

۳۰۲.سُنن ابن ماجةَ عن سَعد بن عائِذٍ الأَنصاريّ: إنَّ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله كانَ إذا خَطَبَ فِي الحَربِ خَطَبَ عَلىٰ قَوسٍ، وإذا خَطَبَ في الجُمُعَةِ خَطَبَ عَلىٰ عَصاً^۴.