61
فرهنگ‌ نامه امنيت ملّي

حديث

۵۲.دعائم الإسلام : از امام صادق عليه ‏السلام درباره نماز خواندن بر بالاى خرمنِ گندم سؤال شد . امام عليه ‏السلام از آن نهى فرمود . به ايشان گفته شد : اگر خرمن را پهن كردند و مانند پشت بام [مسطّح ]شد ، چه؟
فرمود : «روى گندم ، به هيچ وجه نبايد نماز خواند ؛ چون گندم ، روزى و نعمت خدا براى خلق اوست . پس ، آن را گرامى بداريد و لگدمال نكنيد و به آن ، بى‏حرمتى ننماييد ؛ چه ، پيش از شما مردمانى بودند كه خداوند روزىِ آنها را برايشان گشايش داد و آنها ، از نان پاك به جاى سنگ ، استفاده مى‏كردند و با آن ، استنجا مى‏نمودند . لذا خداى عز و جلآنان را به قحطى و گرسنگى گرفتار كرد ، به طورى كه دنبال نان‏هايى كه با آنها استنجا كرده بودند ، مى‏گشتند و آنها را مى‏خوردند ! اين آيه ، درباره همين مردمان نازل شده است : «و خدا ، آبادى‏اى را نمونه آورد كه امن و آرام بود و روزىِ آن ، از هر جا فراوان مى‏رسيد . پس نعمت‏هاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سزاى كارى كه كردند ، طعمِ گرسنگى و ترس (نا امنى) را به ايشان چشانيد» .

۵۳.دعائم الإسلام : از امام صادق عليه ‏السلام روايت شده است كه فرمود : «پدرم عليه ‏السلام هرگاه تكّه نانى را در منزلش مى‏ديد كه دور انداخته شده است ، به همان اندازه ، از خوراكِ اعضاى خانواده‏اش كم مى‏كرد» .
و درباره اين سخن خداوند عز و جل : «و خدا ، آبادى‏اى را نمونه آورد كه امن و آرام بود و روزى‏اش از هر جا فراوان مى‏رسيد . پس نعمت‏هاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سزاى كارى كه كردند ، طعمِ گرسنگى و ناامنى را به ايشان چشانيد» ، مى‏فرمود : «خداوند عز و جل به زندگى مردم اين آبادى ، چندان گشايش داد كه استنجا كردن با سنگ را زِبْر و خشن يافتند و به استفاده از نان به جاى سنگ رو آوردند و با آن ، استنجا مى‏كردند . لذا خداوند ، حشراتى كوچك‏تر از ملخ به سراغشان فرستاد و آن حشرات ، هر درخت و گياهى را كه خداوند آفريده بود ، تماما خوردند و كار به حدّى بر مردم سخت شد كه به سراغ همان نان‏هايى كه با آنها استنجا كرده بودند ، مى‏رفتند و آنها را مى‏خوردند» .


فرهنگ‌ نامه امنيت ملّي
60

الحديث

۵۲.دعائم الإسلام: عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ عليه ‏السلام أنَّهُ سُئِلَ عَنِ الصَّلاةِ عَلى كُدسِ ۱الحِنطَةِ ؟ فَنَهى عَن ذلِكَ، فَقيلَ لَهُ : فَإِذَا افتُرِشَ فَكانَ كَالسَّطحِ؟ فَقالَ : لا يُصَلّى عَلى شَيءٍ مِنَ الطَّعامِ ، فَإِنَّما هُوَ رِزقُ اللّه‏ِ لِخَلقِهِ ونِعمَتُهُ عَلَيهِم ، فَعَظِّموهُ ولا تَطَؤوهُ ولا تَستَهينوا بِهِ ، فَإِنَّ قَوما فيمَن كانَ قَبلَكُم وَسَّعَ اللّه‏ُ عَلَيهِم في أرزاقِهِم ، فَاتَّخَذوا مِنَ الخُبزِ النَّقِيِ مِثلَ الأَفهارِ ۲فَجَعَلوا يَستَنجونَ ۳بِهِ ، فَابتَلاهُمُ اللّه‏ُ عز و جلبِالسِّنينَ وَالجوعِ ، فَجَعَلوا يَتَتَبَّعونَ ما كانوا يَستَنجونَ بِهِ فَيَأكُلونَهُ ، فَفيهِم نَزَلَت هذِهِ الآيَةُ : «وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً قَرْيَةً كَانَتْ ءَامِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَ قَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ» . ۴

۵۳.دعائم الإسلام: عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ عليه ‏السلام أنَّهُ قالَ : كانَ أبي عليه ‏السلام إذا رَأى شَيئا مِنَ الطَّعامِ في مَنزِلِهِ قَد رُمِيَ بِهِ ، نَقَصَ مِن قوتِ أهلِهِ مِثلَهُ .
وكانَ يَقولُ في قَولِ اللّه‏ِ عز و جل : «وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً قَرْيَةً كَانَتْ ءَامِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَ قَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ » ، قالَ : هُم أهلُ القَريَةِ ، كانَ اللّه‏ُ عز و جل قَد أوسَعَ عَلَيهِم في مَعايِشِهِم فَاستَخشَنُوا الاِستِنجاءَ بِالحِجارَةِ ، وَاستَعمَلوا مِن الخُبزِ ۵مِثلَ الأَفهارِ ، وكانوا يَستَنجونَ بِها . فَبَعَثَ اللّه‏ُ عَلَيهِم دَوابَّ أصغَرَ مِنَ الجَرادِ ، فَلَم تَدَع لَهُم شَيئا مِمّا خَلَقَهُ اللّه‏ُ مِن شَجَرٍ ولا نَباتٍ إلّا أكَلَتهُ ، فَبَلَغَ بِهِمُ الجَهدُ إلى أن رَجَعوا إلَى الَّذي كانوا يَستَنجونَ بِهِ مِنَ الخُبزِ ، فَيَأكُلونَهُ . ۶

1.. الكُدسُ : ما يجمع من الطعام في البيدر (المصباح المنير : ص ۵۲۷ «كدس» ) .

2.. الفِهْر: الحَجَر (النهاية: ج ۳ ص ۴۸۱ «فهر») .

3.. استَنجَيت : غَسلتُ مَوضِع النَّجو [أي الغائط] أو مَسحَتُه بحَجَر أو مَدَر (المصباح المنير : ص ۵۹۵ «نجا») .

4.. دعائم الإسلام : ج ۱ ص ۱۷۹ ، بحار الأنوار : ج ۸۴ ص ۹۸ ح ۱۶ .

5.. في المصدر: «من خبزة»، والتصويب من بعض نسخ المصدر المنقولة في الهامش وكما في بحار الأنوار.

6.. دعائم الإسلام : ج ۲ ص ۱۱۴ ح ۳۷۹ ، بحار الأنوار : ج ۶۶ ص ۴۳۱ ح ۱۶ .

  • نام منبع :
    فرهنگ‌ نامه امنيت ملّي
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1482
صفحه از 112
پرینت  ارسال به