نقشه ۳ : خطّ سير كاروان حسينى از مدينه تا كربلا
بر پايه صحيحترينِ گزارشها ، كاروان امام حسين عليه السلام پس از چهار ماه و پنج روز اقامت در مكّه ، روز سهشنبه هشتم ذى حجّه سال شصت هجرى ، مكّه را به سوى كوفه ترك كرد ؛ امّا هنگامى كه به نزديكى كوفه رسيد ، به دليل ممانعت سپاهيان ابن زياد ، مجبور به فرود آمدن در كربلا گرديد .
منازلى كه اين كاروان از مكّه تا كربلا طى كرده ، به ترتيب ، عبارت اند از : ۱ . تنعيم ، ۲ . صفاح ، ۳ . بستان ابن عامر ، ۴ . ذات عِرق ، ۵ . غمره ، ۶ . مسلح ، ۷ . افيعيّه ، ۸ . معدن بنى سليم ، ۹ . عمق ، ۱۰ . سليله ، ۱۱ . ربذه ، ۱۲ . مغيثة الماوان ، ۱۳ . نقره ، ۱۴ . حاجر ، ۱۵ . سميراء ، ۱۶ . توز ، ۱۷ . فيد ، ۱۸ . اجفر ، ۱۹ . خزيميّه ، ۲۰ . زرود ، ۲۱ . ثعلبيّه ، ۲۲ . بطان ، ۲۳ . شقوق ، ۲۴ . زباله ، ۲۵ . قاع ، ۲۶ . عقبه ، ۲۷ . واقصه ، ۲۸ . شراف ، ۲۹ . ذو حسم ، ۳۰ . بيضه ، ۳۱ . عذيب الهِجانات ، ۳۲ . رهيمه ، ۳۳ . قصر بنى مقاتل ، ۳۴ . طف ، و ۳۵ . كربلا .
بر اساس محاسباتِ انجام شده ، كاروان امام حسين عليه السلام ، اين منازل را با مسافتى حدود ۱۴۴۷ كيلومتر، در مدّت تقريباً ۲۵ روز ، طى كرد و روز دوم محرّم سال ۶۱ هجرى ، وارد كربلا شد .
اينك به برخى از منازل اين مسير ، با ذكر حوادثى كه در آنها رخ داده ، اشاره مىگردد :
۱ . منزل تنعيم : مصادره اموالى كه عامل يمن براى يزيد مىفرستاد ، به دستور امام حسين عليه السلام .
۲ . منزل صفاح : ملاقات امام حسين عليه السلام با فَرَزدَق و پرسش از احوال مردم عراق .
۳ . منزل حاجر (از منطقه بطن الرُّمَه) : ارسال نامه امام حسين عليه السلام به اهل كوفه توسّط قيس بن مُسهِر .
۴ . منزل زَرود : پيوستن زهير بن قين به امام عليه السلام پس از ملاقات با ايشان .
۵ . منزل ثعلبية : رسيدن خبر شهادت مسلم و هانى به امام عليه السلام .
۶ . منزل زَباله : رسيدن خبر شهادت عبداللَّه بن يَقطُر و سخنرانى امام عليه السلام واعلام خبر شهادت عبداللَّه و مسلم و هانى توسط امام عليه السلام به همراهان و اعلام اين كه تعهّدى ندارندومىتوانند باز گردند - كه اكثر افراد، پراكندهشدند - .
۷ . منزل عقبه : رؤياى امام عليه السلام و تعبير آن توسط ايشان به شهادت ، و همچنين خبر دادن امام عليه السلام به شهادت قطعى خويش .
۸ . منزل شِراف : برداشتن آب اضافى و ديدن سپاه حُر از دور ، پس از گذشتن از اين منزل .
۹ . منزل ذو حُسُم : ملاقات با سپاه حر ؛ سيراب شدن لشكر حر توسط ياران امام عليه السلام ؛ خطبه كوتاه امام پيش از نماز ظهر و نماز جماعت گزاردن دو سپاه به امامت امام عليه السلام ؛ برگزارى نماز جماعت عصر به امامت امام عليه السلام ؛ سخنرانى ايشان پس از نماز عصر ؛ مجادله امام عليه السلام با حر و سپس توافق بر ادامه مسيرى كه به مدينه و كوفه نينجامد .
۱۰ . منزل بَيَضه : خطبه امام عليه السلام در برابر سپاه دشمن .
۱۱ . منزل عُذَيب الهِجانات : الحاق چهار نفر از كوفه به اردوى امام عليه السلام با راهنمايى طرمّاح بن عدى و رسيدن خبر شهادت قيس بن مسهر به امام عليه السلام توسط آنها ؛ پيشنهاد طرماح به امام عليه السلام مبنى بر پناه بردن به منطقه اجاء و سلمى .
۱۲ . منزل قصر بنى مقاتل : برخورد امام با عبيد اللَّه بن حُرّ جُعفى و درخواست يارى از او و استنكاف او .
۱۳ . منزل كربلا : فرود آمدن امام عليه السلام در كربلا ، آمدن نامه عبيد اللَّه و فرمان وى به حر مبنى بر متوقّف نمودن كاروان امام عليه السلام ، فرود آمدن امام عليه السلام در كربلا .
