فصلنامه علمي - پژوهشي علوم حديث 49 و 50 - صفحه 408

بالاتر از زبان فارسي قرار گرفت. تعيين نيم عمر داده‌ها نشان دادكه کتاب‌هاي لاتين با چهارده سال و دو ماه و منابع اينترنتي با چهار سال و پنج ماه بيشترين و كمترين نيم عمر را به خود اختصاص داده بودند. به دانشنامه كتابداري در بين کتاب‌ها و «عباس حري» و «محمدحسين دياني» در بين پديدآورندگان، «دياني» و «فتاحي» در بخش مقاله‌ها و پايان نامه و «عصاره» در بخش پايان‌نامه‌ها بيش از همه استناد شده بود. فصلنامه‌هاي كتابداري و اطلاع رساني با فصلنامه كتاب در كتاب و سه مجله ديگر به عنوان مجلات هسته اين رشته در فارس انتخاب شدند.
به منظور تحقق چهار هدف «تعيين نوع منابع مورد استناد و چگونگي توزيع آنها»، «تشخيص زبان غالب در مآخذ مورد استفاده مقالات»، «كشف فاصله زماني ميان تاريخ نشر مآخذ و تاريخ نشر مقالات» و «كشف رفتار استنادي نويسندگان مقالات مجله روان‌شناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران از آغاز تا پايان سال ۱۳۷۹» در تحقيقي با استفاده از روش تحليل استنادي، ۱۷۹ مقاله تأليفي و ۲۴۶۲ استناد آنها را مورد ارزيابي قرار داده، دريافتند كه متوسط استناد هر مقاله ۷/۱۳ بوده و سالانه ۵/۸ مقاله تأليفي در مجله درج شده است. يافته‌هاي آنها نشان داد كه کتاب‌ها ۵۵% و مقالات ۸/۳۷% از استنادها را به خود اختصاص داده‌اند. لذا نويسندگان مقالات بيشتر، كتاب‌مدار بوده و يافته‌ها ۶/۱۲ سال نيم عمر براي کتاب‌ها، دوازده سال براي مقالات و ۳/۶ سال را براي پايان‌نامه‌ها نشان دادند. ۱
مطالعاتي كه در پيشينه پژوهش مورد اشاره قرار گرفتند، نشان مي‌دهد كه در ايران درباره تحليل استنادي، تحقيق‌هاي فراواني انجام گرفته است، اما تحقيقات استنادي مقالات مربوط به يك مجله، در مقايسه با تحليل‌هاي استنادي ديگر، سابقه كمتري دارد. نكته حايز اهميت، پيشتاز بودن تحليل استنادي مجله‌هاي كتابداري در مقايسه با ساير نشريات است. ۲

مقدمه

فصلنامه علوم حديث، از مجلات علمي ـ پژوهشي كشور در موضوع حديث است كه با همت و تلاش مسؤولان اين فصلنامه به مدت دوازده سال است که به چاپ مي‌رسد. اين فصلنامه در زمينه‌هاي موضوعي حديث و موضوعات وابسته مقاله مي‌پذيرد. اينك با گذشت بيش از يك دهه از فعاليت اين فصلنامه، ارزيابي فعاليت‌هاي انجام شده براي برطرف نمودن كاستي‌ها و تدوين برنامه‌هاي مناسب براي حفظ درجه علمي ـ پژوهشي ضروري به نظر مي‌رسد.
اين پژوهش از نوع پيمايشي است. در اين پژوهش با استفاده از روش تحليل استنادي، تمام مقاله‌هاي منتشر شده از شماره ۲۵ تا شماره ۴۴ در فصلنامه علوم حديث تجزيه و تحليل شده‌اند.

تجزيه و تحليل داده‌ها

در پاسخ به سؤال اول تحقيق درباره «ميزان مقاله‌هاي تأليفي و ترجمه‌اي و ميانگين تعداد استنادهاي مقاله‌ها» داده‌ها نشان داد كه در بيست شماره فصلنامه علوم حديث ۱۹۰مقاله منتشر شده است. بر اساس

1.. بررسي رفتار استنادي نويسندگان مقاله‌هاي مندرج در مجله روانشناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران از آغاز تا پايان سال ۱۳۷۹.

2.. تحليل استنادي مقالات منتشر شده در ۳۰ شماره فصلنامه «كتابداري و اطلاع‌رساني» بين سال‌هاي ۱۳۷۶-۱۳۸۴، ص۲۰.

صفحه از 423