نظاير آن مي‌نامند. در صورتي که وجوه علت و بيماري محتمل باشد، يعني راجح و مرجوحي در ميان نباشد، حديث را متروک و معطل وا مي‌گذارند تا برائت آن احراز گردد. ۱
بهبودي به انواع گوناگون علت‌ها، با شواهدي از روايات شيعي اشاره کرده است. در اين جا براي بيان روش او به ذکر اجمالي اين اشکال‌ها و احياناً بيان کامل نمونه‌هايي مي‌پردازيم:
۱. توجه به عدم امکان سماع
گاه بعضي از روايت‌ها سند منقحي دارند و در شمار صحاح‌اند، ولي بهبودي با بررسي دقيق در تاريخ تولد و وفات راويان، انقطاع سند را روشن و آن را از درجه صحت ساقط کرده است. در برخي موارد تولّد راوي پس از وفات امام معصوم(عليهم السلام) بوده و يا زماني به دنيا آمده که نتوانسته آن امام را درک و در نتيجه، امکان سماع از آن امام را نداشته است، در حالي که ظاهراً ادّعاي سماع دارد. ۲ به اين ترتيب، چنين روايتي، در صورتي که به نقل مستقيم آن راوي از امام معصوم منتهي شود، در شمار روايت‌هاي مرسل خواهد بود؛ ۳ مثلاً به نظر بهبودي حسن بن محبوب (ت ۱۴۹ ق) دوره ابو‌حمزه ثمالي را درک نکرده است و از اين رو، او را در شمار اصحاب امام رضا و کاظم علیه السلام ذکر کرده‌اند و در نتيجه، روايت حسن از وي بر سبيل وجاده خواهد بود. ۴ به اين ترتيب تعداد ده حديث از روايت‌هاي کتب اربعه و روايت‌هاي فراواني که به اين طريق در جوامع ديگر حديثي نقل گرديده، مرسل بوده و از شمار احاديث صحيح خارج مي‌شود. همچنين است احاديثي که از طريق او از صادقين علیهما السلام و مقاتل‌بن‌سليمان (ت ۱۵۰ ق) روايت مي‌شود.
۲ . توجه به تقطيع متن و قصه‌پردازي در حديث
به اعتقاد بهبودي، گاهي تقطيع متن و داستان مشاجره‌اي در متن حديث، از عيوب پنهان در حديث است. بهبودي روايتي را ذکر مي‌کند که همان روايت به صورت تقطيع شده در کتب ديگر با زيادت آمده
1.. همان.
2.. همان، ص۳ - ۵. براي نمونه وي درباره سند روايتي که در آن آمده است: «عن ابن‌مسکان عن أبي‌بصير قال: قُبض موسي‌بن‌جعفر(...»، مي‌گويد: در حالي که ابن‌مسکان خود قبل از موسي‌بن‌جعفر فوت کرده است و ابوبصير در ۱۵۰ ق، وفات يافته و عهد امام کاظم علیه السلام را درک نکرده است تا چه رسد به سال وفات امام کاظم علیه السلام يعني ۱۸۳ ق. هم چنين، در حديثي عبد‌الله‌بن‌جبله کناني مستقيماً از امام صادق روايت مي‌کند، در حالي که بهبودي مي‌گويد: امام صادق در ۱۴۸ق، رحلت کرده و عبد‌الله در ۲۱۹ق، که فاصله اين دو تاريخ ۷۱ سال است و چون وي نه در شمار معمرين ذکر شده و نه در شمار اصحاب امام صادق علیه السلام، پس نمي‌توانسته مستقيماً از او نقل کند.
3.. بهبودي توجه دارد که اگر اين نوع ارسال از طرف مشايخ ثقه حاصل شود، تا حدّي قابل اعتماد است، ولي در بسياري از موارد ديده مي‌شود که اين روايت‌ها با کثرت وافري از سوي افراد بسيار ضعيف نقل مي شود. به اين ترتيب، با وجود وثاقت شخصي راوي، به مرسلات او اعتماد نمي‌کند.
4.. شرح مفصل اين مطلب را در فصلنامه فقه مندرج کرده است. با رجوع به اين مقاله، معلوم مي‌شود که بهبودي با توجه به اين‌که در الفهرست ابن‌النجاشي آمده است که حسن‌بن‌محبوب در ۲۲۴ق، وفات يافت، در حالي که هفتاد و پنج سال داشت، نتيجه گرفته است که وي حدود ۱۴۹ق، به دنيا آمده است (ر.ک: «حسن‌بن‌محبوب کوفي»، ص۴۱۱)
