به مشهد شجره رى ـ رضى الله تعالى عنه و أرضاه ـ حسن است، چه او ممدوح است و نصى بر توثيق او نيست. ليكن در نظر من، ناقد بصير و متبصر خبير اين نظر را مستهجن و قبيح مى شمارد و اگر درباره او جز حديث عرض دين و حقيقت معرفت او و فرموده امام هادى ابوالحسن ثالث ـ ع ـ كه «تو به حق دوست مايى» و نسب شريف وى كه از سلاله نبوت است نبود، او را كفايت مى كرد. ۱
مرحوم نورى نويسد:
محقق داماد در «رواشح» در شرح حال و در فضل زيارت او روايتهاى متضافره آورده؛ از جمله اينكه كسى كه او را زيارت كند بهشت براى او واجب است. ۲
سده دوازدهم
۱) شيخ محمد بن حسن حر عاملى (م ۱۱۰۴) مؤلف كتاب «وسائل الشيعه» نويسد:
ابوالقاسم عبدالعظيم بن عبدالله بن على بن حسن بن زيد بن حسن بن على بن ابى طالب ـ ع ـ ، عابد و پارسا بود و او را حكايتى است كه دلالت بر حسن حال او كند. ابن بابويه گفته است اومرضى بود. علامه و نجاشى نيز چنان گفته اند. صدوق در «ثواب الاعمال» آورده است كه زيارت او چون زيارت حسين ـ ع ـ است. ۳
۲) علامه مجلسى (م: ۱۱۱۰ هـ .ق.) ذيل عنوان «فضل زيارت عبدالعظيم» روايت منقول از امام هادى ـ ع ـ را كه زيارت عبدالعظيم برابر زيارت حسين ـ ع ـ است از «ثواب الاعمال» صدوق و «كامل الزيارات» و نيز داستان در آمدن او را به رى تا به خاك سپرده شدنش در باغ عبدالجبار نقل كرده است.
۳) محمد بن على اردبيلى (تاريخ ولادت و وفات او به تحقيق معلوم نيست و چون اجازه مجلسى براى او در سال ۱۰۹۸ صادر شده پس مى توان او را از علماى سده يازدهم و متوفاى سده دوازدهم به شمار آورد).
اردبيلى درباره عبدالعظيم نويسد:
عبدالعظيم بن عبدالله حسن علوى ... عابد و پارسا بود و او را حكايتى است كه بر نيكويى او دلالت كند (سپس
1.روضات، ج ۴، ص ۲۰۹ و آن از الرواشح.
2.مستدرك الوسائل، ج ۱۰، ص ۳۶۷
3.وسائل، چاپ دار احياء التراث، ج ۲۰، ص ۲۲۹ ـ ۲۲۸