عبد الرحمان بن حُصَين مرادى ، او (رُشَيد) را همراه عبيد اللَّه بن زياد، در خازِر^۱ ديد . مردم گفتند: اين، كشنده هانى بن عروه است.
ابن حُصَين گفت: خدا مرا بكشد، اگر او را نكشم و يا به دست او كشته نشوم !
پس با نيزه به او تاخت و او را زد و كشت .^۲

ر . ك : ج ۱ ص ۴۸۹ (بخش چهارم / فصل چهارم / شهادت هانى بن عروه) .

۶ / ۱۷

زُرعه‏

زُرعه ، از قبيله بنى ابان بن دارِم ، قاتل محمّد فرزند امام على عليه السلام بوده است . همچنين مشاركت در شهادت فرزند ديگر امام على عليه السلام به نام عثمان‏^۳ ، به زُرعه نسبت داده شده كه احتمالاً همين شخص است .
زُرعه از كسانى بود كه ديگران را به بستن آب بر روى امام حسين عليه السلام ترغيب مى‏كردند . بنابر گزارشى ، امام حسين عليه السلام ، در روز عاشورا آب طلبيد ؛ امّا پيش از آن كه آب بنوشد ، زُرعه تيرى به گلوى امام عليه السلام زد و ايشان ديگر نتوانست آب بنوشد . امام حسين عليه السلام نيز او را چنين نفرين كرد : «خداوندا! او را تشنه بدار» . سرانجام ، وى به چنان عطش و حرارت درونى‏اى مبتلا شد كه با وجود آب و يخ در نزدش ، فريادش از سوختن جگر ، به آسمان مى‏رسيد .^۴

۱۸۵۹.مجابو الدعوة - به نقل از محمّد كوفى - : مردى از بنى اَبان بن دارِم به نام زُرعه، در كشتن حسين عليه السلام شركت داشت. وى حسين عليه السلام را با تيرى زد و تير به فكّ ايشان اصابت كرد [و از آن ، خون جارى شد] . ايشان ، خون را مى‏گرفت و به سوى آسمان مى‏پاشيد و اين ، وقتى بود كه حسين عليه السلام آبى

گفت: نمى‏دانم كجاست . و با دست به خروجى اشاره كرد . آنان وارد شدند و او را پيدا كردند ، در حالى كه روى سرش سبد خرمايى گذاشته و زير آن، پنهان شده بود . پس او را بيرون كشيدند.
مختار در كوفه گردش مى‏كرد و سپس در پى يارانش روان شد، كه ابو عَمره ، پيكى را به سوى او فرستاد . مختار در كنار خانه ابو بلال از پيك، استقبال كرد - و عبد اللَّه بن كامل هم با مختار بود - . پيك ، ماجرا را به مختار گفت و مختار به سمت آنان به راه افتاد و آنان از او استقبال كردند . مختار ، خولى را برگرداند و او را در كنار خانواده‏اش كشت و آتشى خواست و خولى را با آتش سوزاند و از پيش او نرفت تا به خاكستر تبديل شد . آن گاه باز گشت .
زن خولى، عُيوف دختر مالك بن نهار بن عقرب، از طايفه حَضْرَموت بود و از وقتى خولى ، سرِ حسين عليه السلام را آورد، با او دشمن شده بود.^۱

۶ / ۱۶

رُشَيد ، غلام عبيد اللَّه بن زياد

رُشَيد ، غلام ابن زياد و قاتل هانى بن عروه بوده است . در قيام مختار ، او به همراه ابن زياد با لشكر ابراهيم بن مالك اَشتر ، رو به رو شد و با آنها در كنار رودخانه خازِر جنگيد. در اين جنگ، عبد الرحمان بن حُصَين مرادى - كه از سپاهيان ابراهيم بن اَشتر بود - او را ديد و چون شنيد كه مردم گفتند: «اين ، كشنده هانى است»، با نيزه‏اش به وى حمله كرد و او را كشت.

۱۸۵۸.تاريخ الطبرى - به نقل از عون بن ابى جُحَيفه - : غلام عبيداللَّه بن زياد - كه غلامى تُرك به نام رُشَيد بود - ، هانى بن عروه را با شمشير زد و شمشيرش كارگر نيفتاد. هانى گفت: بازگشت ، به سوى خداست. خداوندا ! طالب رحمت و خشنودى تو ام.
آن گاه رُشَيد ، ضربه ديگرى زد و او را كشت.