با اين گروه ، با شمشيرهايمان رويارو مىشويم و ساعتى را با آنها مىجنگيم و سپس با حور العين ، هماغوش مىگرديم .
وى در روز عاشورا ، پس از نبردى دليرانه ، به وسيله كعب بن جابر ، به شهادت رسيد .۱ در «زيارت ناحيه» آمده است :
السَّلامُ عَلى يَزيدَ بنِ حُصَينٍ الهَمدانِيِّ المِشرَقِيِّ القاري ، المُجَدَّلِ بِالمَشرَفِيِّ ۲ .
سلام بر يزيد بن حُصَين هَمْدانى مِشرَقى قارى كه با [ شمشيرِ ] مَشرَفى ، زده شد !
نام او در «زيارت رجبيّه» هم آمده است .۳
۹۱۰.الأمالى ، صدوق - به نقل از عبد اللَّه بن منصور ، از امام صادق ، از پدرش امام باقر ، از جدّش امام زين العابدين عليهم السلام - : بُرَير بن خُضَير هَمْدانى - كه بهترين قارى روزگارش بود - ، به ميدان آمد، در حالى كه مىگفت :
من ، بُرَيرم و پدرم ، خُضَير استخيرى نيست در كسى كه خيرى ندارد .
آن گاه ، سى تن از آنان را كُشت و سپس ، به شهادت رسيد . رضوان خدا بر او باد !۴
۹۱۱.الملهوف : بُرَير بن خُضَير - كه زاهد و عابد۵ بود - ، به ميدان آمد . يزيد بن مَعقِل ، به سوى او بيرون آمد و با هم ، قرار مُباهِله گذاشتند و از خدا خواستند كه هر كه بر حق است ، آن را كه بر باطل است ، بكُشد . آن گاه ، با هم جنگيدند و بُرَير ، او را كُشت . سپس ، پيوسته جنگيد تا به شهادت رسيد . خداوند، از او خشنود باد !۶
1.ر . ك : ص ۲۲ ح ۹۱۲ . در الفتوح (ج ۵ ص ۱۰۲) و مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى (ج ۲ ص ۱۲) آمده است : قاتل او بحير (/ بجير) بن اوس ضَبّى بود . نيز ، ر . ك : همين شهادتنامه : ج ۲ ص ۲۲ - ۲۶ ح ۹۱۲ - ۹۱۴ .
2.در زيارت ناحيه به روايت المزار الكبير، «زيد» به جاى «يزيد» آمده و در روايت مصباح الزائر، «برير بن خضير» آمده و عبارتِ «با [شمشير ]مشرفى» نيامده است (ر. ك: ص ۹۱۳ ح ۲۱۱۰ پانوشت) .
3.در زيارت رجبيّه، نام وى «برير بن خضير» آمده است (ر . ك : دانشنامه امام حسين عليه السلام : ج ۱۲ ص۱۱۸ «بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب») .
4.بَرَزَ ... بُرَيرُ بنُ خُضَيرٍ الهَمدانِيُّ ، وكانَ أقرَأَ أهلِ زَمانِهِ ، وهُوَ يَقولُ :
أنَا بُرَيرٌ وأبي خُضَيرُ
لا خَيرَ فيمَن لَيسَ فيهِ خَيرُ
فَقَتَلَ مِنهُم ثَلاثينَ رَجُلاً ، ثُمَّ قُتِلَ رِضوانُ اللَّهِ عَليهِ (الأمالى ، صدوق : ص ۲۲۴ ح ۲۳۹ ، روضة الواعظين : ص ۲۰۶ بدون نسبت دادن به اهل بيت عليهم السلام) .
5.در مثير الأحزان (ص ۶۱) ، به جاى «عابد» ، آمده است : «او را سَرور قاريان مىخواندند» .
6.خَرَجَ بُرَيرُ بنُ خُضَيرٍ وكانَ زاهِداً عابِداً ، فَخَرَجَ إلَيهِ يَزيدُ بنُ مَعقِلٍ ، وَاتَّفَقا عَلَى المُباهَلَةِ إلَى اللَّهِ في أن يَقتُلَ المُحِقُّ مِنهُمَا المُبطِلَ ، فَتَلاقَيا فَقَتَلَهُ بُرَيرٌ ، ولَم يَزَل يُقاتِلُ حَتّى قُتِلَ رِضوانُ اللَّهِ عَلَيهِ (الملهوف : ص ۱۶۰ ، مثير الأحزان : ص ۶۱) .