داشت ، در سپاه عمر بن سعد!^۱
امام عليه السلام ، عمرو بن قَرَظه را به سوى عمر بن سعد فرستاد كه [بگويد]: «امشب ، ميان دو لشكر ، با من ديدار كن».^۲
عمرو، هنگام نبرد ، عاشقانه با دشمن جنگيد . سيّد ابن طاووس ، نبرد او را چنين توصيف مى‏كند :
او به سانِ مشتاقان به پاداش ، جنگيد و در خدمت به فرمان‏رواى آسمان (حسين عليه السلام) ، بسيار كوشيد تا اين كه تعداد فراوانى از گروه ابن زياد را كُشت و ميان درستكارى و جهاد ، جمع كرد . تيرى به سوى امام حسين عليه السلام نمى‏آمد ، جز اين كه او دستش را جلوى آن مى‏گرفت ، و شمشيرى كشيده نمى‏شد ، مگر اين كه با قلبش ، با آن رويارويى مى‏كرد ، و هيچ بدى‏اى به حسين عليه السلام نمى‏رسيد ، تا آن گاه كه او با پذيرش زخم‏هايى ، زمينگير شد .
او در آخرين ديدارش با امام عليه السلام ، در حالى كه به شدّتْ زخمى شده بود ، به ايشان گفت : [ به پيمانم ] وفا كردم ؟
امام عليه السلام پاسخ داد :
نَعَم ، أنتَ أمامي فِي الجَنَّةِ ، فَاقرَأ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله عَنِّي السَّلامَ وأعلِمهُ أنّي فِي الأَثَرِ .
آرى . تو در بهشت ، پيشِ روى من هستى . به پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله ، از جانب من ، سلام برسان و به ايشان بگو كه من هم در پى [ تو ]مى‏آيم .
سپس عمرو بن قَرظَه ، جنگيد تا به شهادت رسيد .^۳ امّا فرزند ديگر قَرَظه ، يعنى على بن قَرَظه - كه نقطه مقابل عمرو بود - ، وقتى ديد كه برادرش كشته شد ، فرياد زد : اى حسين ! اى دروغگو ، پسر دروغگو ! برادرم را گم‏راه ساختى و فريفتى تا اين كه او را به كُشتن دادى .
امام عليه السلام فرمود :
إنَّ اللَّهَ لَم يُضِلَّ أخاكَ ، ولكِنَّهُ هَدى‏ أخاكَ وأضَلَّكَ .
خداوند ، برادرت را گم‏راه نكرد ؛ بلكه برادرت را هدايت ساخت و تو را گم‏راه كرد .
على بن قَرَظه ، در نهايت بى‏شرمى گفت :
قَتَلَنِيَ اللَّهُ إن لَم أقتُلكَ أو أموتَ دونَكَ .
خدا مرا بكُشد ، اگر تو را نكُشم يا در راه كشتن تو نميرم !

آغاز ، به نبرد پرداختند تا يك‏جا به شهادت رسيدند .^۱

۹۶۹.الملهوف : عمرو بن خالد صَيداوى ، به ميدان آمد و خطاب به حسين عليه السلام گفت: اى ابا عبد اللَّه! فدايت شوم ! قصد كرده‏ام كه به يارانم بپيوندم و دوست ندارم كه جا بمانم و تو را يكّه و تنها ، ميان خاندانت ، كُشته ببينم .
حسين عليه السلام به او فرمود : «پيش برو كه ما نيز تا ساعتى ديگر به تو مى‏پيونديم» .
او نيز پيش رفت و جنگيد تا كُشته شد . خشنودى خداوند، بر او باد!^۲

۳ / ۲۷

عَمرو بن قَرَظه انصارى‏^۳

نام او عمرو^۴ بن قَرَظة بن كعب انصارى است كه پدرش قَرَظة بن كعب ، يكى از ياران نامدار پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله است كه در جنگ اُحد و ساير جنگ‏ها ، همراه سپاه اسلام بود. گفتنى است كه رى، در دوران زمامدارى خليفه دوم ،^۵ به وسيله قَرظَة بن كعب ، فتح شد. وى در دوران خلافت امام على عليه السلام نيز با ايشان ، همراهى مى‏كرد .^۶
يكى از فرزندان قَرَظه به نام «عمرو» ، در سپاه امام حسين عليه السلام بود و ديگرى كه «على» نام