403
دانشنامه قرآن و حديث 15

«اگر اين قرآن را بر كوهى فرو مى فرستاديم ، يقيناً آن [ كوه ] را از بيم خدا ، فروتن [ و ] از هم پاشيده مى ديدى ، و اين مَثَل ها را براى مردم مى زنيم . باشد كه آنان بينديشند» .

حديث

۵۱۰.امام باقر عليه السلام :در قرآن براى مردم ، مَثَل ها زده شده و خداوند با آنها ، پيامبرش و ما را مخاطب ساخته است . بنا بر اين ، جز ما كسى آن را نمى داند .

۵۱۱.امام صادق عليه السلام :مَثَل هاى قرآن ، فوايدى دارند . پس ، در آنها دقّت نظر كنيد ، و در معانى آنها بسيار انديشه و تدبّر نماييد ، و از كنارشان نگذريد .

۵۱۲.امام زين العابدين عليه السلام :بار خدايا! بر محمّد و خاندان او درود فرست ، و قرآن را در تاريكى شب ها ، مونس ما قرار بده ... تا فهميدن شگفتى هاى آن و بازدارندگى هاى مَثَل هايش را ـ كه كوه هاى استوار با همه صلابتشان ، توان تحمّل آن را ندارند ـ ، به دل هاى ما برسانى .

ب ـ نهى از نينديشيدن در مَثَل هاى قرآن

قرآن

«و به راستى ، در اين قرآن ، از هر گونه مَثَلى ، گوناگون آورديم ؛ ولى بيشتر مردم ، جز سرِ انكار ندارند» .


دانشنامه قرآن و حديث 15
402

«لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْءَانَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ» . ۱

الحديث

۵۱۰.الإمام الباقر عليه السلام :القُرآنُ ضُرِبَ فيهِ الأَمثالُ لِلنّاسِ وخاطَبَ اللّهُ نَبِيَّهُ بِهِ ونَحنُ ، فَلَيسَ يَعلَمُهُ غَيرُنا . ۲

۵۱۱.الإمام الصادق عليه السلام :إِنَّ أمثالَ القُرآنِ لَها فَوائِدُ ؛ فَأَنعِمُوا ۳ النَّظَرَ فيها ، وأَكثِرُوا التَّفَكُّرَ وَالتَّدَبُّرَ في مَعانيها ، ولا تَمُرّوا بِها . ۴

۵۱۲.الإمام زين العابدين عليه السلام :اللهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِهِ ، وَاجعَلِ القُرآنَ لَنا في ظُلَمِ اللَّيالي مُؤنِسا ... ، حَتّى توصِلَ إلى قُلوبِنا فَهمَ عَجائِبِهِ وزَواجِرَ أمثالِهِ ، الَّتي ضَعُفَتِ الجِبالُ الرَّواسي عَلى صَلابَتِها عَنِ احتِمالِهِ . ۵

ب ـ التَّحذيرُ مِن عَدَمِ التَّدَبُّرِ في أمثالِ القرآنِ

الكتاب

«وَ لَقَدْ صَرَّفْنَا لِلنَّاسِ فِى هَذَا الْقُرْءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٍ فَأَبَى أَكْثَرُ النَّاسِ إِلَّا كُفُورًا» . ۶

1.الحشر : ۲۱ .

2.تفسير القمّي : ج ۲ ص ۴۲۵ عن محمّد بن مسلم ، بحار الأنوار : ج ۲۴ ص ۷۲ ح ۵ .

3.أنعم النظر في الشيء : أطال التفكّر فيه ( النهاية : ج ۵ ص ۸۳ « نعم » ) .

4.مِصباح البراعة للراوندي : ج ۱ ص ۹۴ ، رياض السالكين : ج ۵ ص ۴۶۱ ، شرح الكافي لِمُلّا صالح : ج ۱۲ ص ۲۲۱ .

5.الصحيفة السجّاديّة : ص ۱۵۹ الدعاء ۴۲ ، مصباح المتهجّد : ص ۵۲۰ الدعاء ۶۰۳ ، الإقبال : ج ۱ ص ۴۵۱ .

6.الإسراء : ۸۹ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 15
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 98946
صفحه از 618
پرینت  ارسال به