۳۵۰.دعائم الإسلام :ايشان (امام صادق عليه السلام ) به عدّه اى از ياران خود كه بر گرد ايشان جمع شده بودند و در باره اين كه در نزد ايشان چه بگويند ، مذاكره مى كردند ، فرمود : «براى مردم ، آنچه را مى پذيرند ، بازگو كنيد و آنچه را انكار مى كنند ، وا گذاريد . آيا دوست داريد كه به خدا و پيامبرش دشنام داده شود ؟» .
گفتند : چگونه به خدا و پيامبرش دشنام داده مى شود ؟
فرمود : «وقتى شما چيزى را كه انكارش مى كنند ، براى آنها بازگو مى كنيد ، مى گويند : خداوند ، گوينده اين گفتار را لعنت كند ! ، در حالى كه خداوند عز و جل و پيامبر او ، آن را گفته اند» .

۳۵۱.امام صادق عليه السلام :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله هرگز با مردم با ژرفاى عقل خود ، سخن نگفته است . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : «ما جمعيت پيامبران ، فرمان گرفته ايم كه با مردم به اندازه عقلشان سخن بگوييم» .

۳۵۲.امام على عليه السلام :تمام علم ، چنان نيست كه صاحب آن بتواند آن را براى تمام مردم بيان كند ؛ زيرا برخى از مردم [در عقل]، قوى و برخى ضعيف اند ، و برخى دانش ها قابل تحمّل و بعضى غير قابل تحمّل اند ، مگر براى آن كه از اولياى مخصوص خداوند باشد كه خدا شنيدن آن را برايش آسان كند و او را در اين كار ، كمك رساند .

۳۵۳.امام على عليه السلامـ در حكمت هاى منسوب به ايشان ـ :با عموم مردم ، در نعمت علم كه به تو ارزانى شده ، به سان خواصّ آنان برخورد نكن و بدان كه خداوند ، بندگانى دارد كه رازهاى نهانى را به آنان وا گذاشته و آنان را از انتشار آنها باز داشته است . سخن عبد صالح ^۱
به موسى عليه السلام را به ياد بياور كه وقتى موسى عليه السلام به او گفت : «آيا تو را به شرط اين كه از بينشى كه آموخته شده اى به من ياد دهى ، پيروى كنم ؟» ، آن عبد صالح در پاسخش گفت : «تو هرگز نمى توانى همپاى من شكيبايى كنى ، و چگونه مى توانى بر چيزى كه به شناخت آن احاطه ندارى، شكيبايى كنى ؟» .

۳۵۰.دعائم الإسلام :عَنهُ [الإِمامِ الصّادِقِ] عليه السلام قالَ لِأَصحابٍ لَهُ اجتَمَعوا إلَيهِ وتَذاكَروا ما يَتَكَلَّمونَ بِهِ عِندَهُ ، فَقالَ لَهُم : حَدِّثُوا النّاسَ بِما يَعرِفونَ ، ودَعوا ما يُنكِرونَ ؛ أتُحِبّونَ أن يُسَبَّ اللّهُ ورَسولُهُ ؟ ! قالوا : وكَيفَ يُسَبُّ اللّهُ ورَسولُهُ ؟ قالَ : يَقولونَ إذا حَدَّثتُموهُم بِما يُنكِرونَ : «لَعَنَ اللّهُ قائِلَ هذا» ، وقَد قالَهُ اللّهُ عز و جلورَسولُهُ صلى الله عليه و آله ! ^۱

۳۵۱.عنه عليه السلام :ما كَلَّمَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله العِبادَ بِكُنهِ عَقلِهِ قَطُّ . قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : إنّا مَعاشِرَ الأَنبِياءِ اُمِرنا أن نُكَلِّمَ النّاسَ عَلى قَدرِ عُقولِهِم . ^۲

۳۵۲.الإمام عليّ عليه السلام :لَيسَ كُلُّ العِلمِ يَستَطيعُ صاحِبُ العِلمِ أن يُفَسِّرَهُ لِكُلِّ النّاسِ ؛ لِأَنَّ مِنهُمُ القَوِيَّ وَالضَّعيفَ ، ولِأَنَّ مِنهُ ما يُطاقُ حَملُهُ ومِنهُ ما لا يُطاقُ حَملُهُ ، إلّا مَن يُسَهِّلُ اللّهُ لَهُ حَملَهُ وأَعانَهُ عَلَيهِ مِن خاصَّةِ أولِيائِهِ . ^۳

۳۵۳.عنه عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ :لا تُعامِلِ العامَّةَ في ما اُنعِمَ بِهِ عَلَيكَ مِنَ العِلمِ كَما تُعامِلُ الخاصَّةَ . وَاعلَم أنَّ للّهِِ سُبحانَهُ رِجالاً أودَعَهُم أسرارا خَفِيَّةً ، ومَنَعَهُم عَن إشاعَتِها . وَاذكُر قَولَ العَبدِ الصّالِحِ لِموسى ـ وقَد قالَ لَهُ : «هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَى أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا» ^۴ ، قالَ : «إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبْرًا * وَ كَيْفَ تَصْبِرُ عَلَى مَا لَمْ تُحِطْ بِهِ خُبْرًا » ^۵ . ^۶