355
دانشنامه قرآن و حديث 12

فصل يكم : ريشه بركت ۱

۱ / ۱

مبارك ، صفتى صفتى از صفات خدا است

قرآن

«پُربركت است خدايى كه فرمان روايى ، به دست اوست ؛ و او بر هر چيزى تواناست» .

«سپس او را به آفرينشى ديگر ، باز آفريديم. پس آفرين بر خدا ، و پُرخير و بركت است او ، كه نيكوترينِ آفرينندگان است!» .

ر . ك : اعراف : آيه ۵۴ ، فرقان : آيه ۱ و ۱۰ و ۶۱ ، غافر : آيه ۶۴ ، زخرف : آيه ۸۵ ، الرحمن : آيه ۷۸ .

حديث

۱.امام صادق عليه السلامـ در ضمن دعا ـ :از تو مى خواهم... ، به آن نامت كه عرش تو بِدان استوار گشت و به آن نام يكتاى يگانه بى نظير و بلندت كه همه هستى را آكَنْده است ؛ همان نام پاكِ پاكيزه مبارك .

۲.طبّ الأئمّة، دو پسر بسطامـ به نقل از خالد عَبْسى ـ :امام رضا عليه السلام اين تعويذ ۲ را به من آموخت وفرمود: «آن را به برادران مؤمنت بياموز زيرا ؛ اين براى هر دردى ، كارساز است ، و آن ، اين است : خود را در پناه خداوندگار زمين و خداوندگار آسمان ، قرار مى دهم . خود را در پناه كسى قرار مى دهم كه با وجود نام او ، هيچ دردى ، آسيب نمى رسانَد . خود را در پناه كسى قرار مى دهم كه نامش ، بركت و درمان است » .

1.. با توجّه به معنايى كه براى «بركت» گفته شده (خير فراوان ، نفع كثير و متراكم ، خير ماندگار و...) ، در ترجمه احاديثى كه اين واژه در آنها به كار رفته ، بيشتر بر خود واژه تكيه مى‏كنيم ؛ چرا كه مأنوس‏تر و روان‏تر است . (م)

2.. تعويذ : دعا و حِرزى كه براى حفاظت از دردها و خطرها مى خوانند و در آن ، به خدا پناه مى برند .


دانشنامه قرآن و حديث 12
354

الفصل الأوّل : أصل البركة

۱ / ۱

المُبارَكُ صِفَةٌ مِن صِفاتِ اللّه عزّوجلِّ

الكتاب

«تَبَارَكَ الَّذِى بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَىْ ءٍ قَدِيرٌ » . ۱

«ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقًا ءَاخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ » . ۲

راجع : الأعراف : ۵۴ ، الفرقان : ۱ و ۱۰ و ۶۱ ، غافر : ۶۴ ، الزخرف : ۸۵ ، الرحمن : ۷۸ .

الحديث

۱.الإمام الصادق عليه السلامـ فِي الدُّعاءِ ـ :أسأَ لُكَ . . . بِاسمِكَ الَّذِي استَقَرَّ بِهِ عَرشُكَ ، وبِاسمِكَ الواحِدِ الأَحَدِ الفَردِ الوَترِ المُتَعالِ الَّذي يَملَأُ الأَركانَ كُلَّها ، الطّاهِرِ الطُّهرِ المُبارَكِ ۳ . ۴

۲.طبّ الأئمّة لابني بسطام عن خالد العبسيّ :عَلَّمَني عَلِيُّ بنُ موسى عليه السلام هذِهِ العوذَةَ وقالَ : عَلِّمها إخوانَكَ مِنَ المُؤمِنينَ ؛ فَإِنَّها لِكُلِّ ألَمٍ ، وهِيَ : «اُعيذُ نَفسي بِرَبِّ الأَرضِ ورَبِّ السَّماءِ ، اُعيذُ نَفسي بِالَّذي لايَضُرُّ مَعَ اسمِهِ داءٌ ، اُعيذُ نَفسي بِالَّذِي اسمُهُ بَرَكَةٌ وشِفاءٌ» . ۵

1.الملك : ۱ .

2.المؤمنون : ۱۴ .

3.المبارك ما يأتي من قِبَله الخير الكثير (لسان العرب : ج ۱۰ ص ۳۹۶ «برك») .

4.الكافي : ج ۲ ص ۵۷۶ ح ۱ عن أبان بن تغلب .

5.طبّ الأئمّة عليهم السلام لابني بسطام : ص ۴۱ ، بحارالأنوار : ج ۹۵ ص ۸ ح ۵ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 12
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 115719
صفحه از 587
پرینت  ارسال به