27
دانشنامه قرآن و حديث 16

«و البتّه شما را به چيزى از ترس و گرسنگى و كاهشى در اموال و جان ها و محصولات مى آزماييم و بشارت ده شكيبايان را» .

«آيا پنداشته ايد كه به حال خود رها مى شويد و خدا كسانى را كه از ميان شما جهاد كرده و غير از خدا و فرستاده او و مؤمنان ، محرم اسرارى نگرفته اند ، معلوم نمى دارد ؟ و خدا به آنچه انجام مى دهيد، آگاه است» .

حديث

۸۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بلا هر روز مى گويد : به كجا روم ؟ و خداى عز و جل مى فرمايد : «به سوى دوستانم و اهل طاعتم ، تا به واسطه تو، احوال آنان را بيازمايم ، و شكيبايى شان را امتحان نمايم ، و به وسيله تو، گناهانشان را پاك كنم و درجاتشان را بالا ببرم» .
آسايش نيز هر روز مى گويد : به كجا روم ؟ و خداى عز و جل مى فرمايد : «به نزد دشمنانم و اهل معصيتم، تا به واسطه تو بر سركشى آنان بيفزايم ، و گناهانشان را دوچندان سازم ، و شتابكار [و كم شكيب] شان گردانم ، و غفلتشان را افزون نمايم» .

۸۹.امام على عليه السلامـ در يكى از خطبه هايش ـ :روزى ها را كم و زياد، مقدّر فرمود ، و آنها را به تنگى و فراخى، قسمت نمود و در اين قسمت، به عدالت رفتار كرد تا هر كه را خواست، به اين گشايش و تنگناى روزى گرفتار آورد و بدين وسيله سپاس گزارى و ناشكيبى دارا و نادارِ آنها را بيازمايد .

۹۰.امام صادق عليه السلام :بدان كه مردمان در دنيا آزمايش و امتحان مى شوند ؛ يا به نعمت ها آزموده مى شوند تا [ميزان] سپاس گزارى آنها، خود را نشان دهد ، و يا به سختى آزموده مى شوند تا شكيبايى شان، خود را نمايان سازد .

۹۱.امام صادق عليه السلام :كسى كه براى هر بلايى، شكيبايى اى و براى هر نعمتى، شكرى و براى هر سختى اى، آسانى آماده نسازد ، او انسان ناتوانى است . در هر بلا يا مصيبتى كه به فرزندت يا مالت مى رسد، خويشتن را به شكيبايى وا دار ؛ زيرا خداوند، آنچه را به عاريت داده، مى ستاند و بخشش خود را پس مى گيرد تا بدين وسيله شكيبايى و شكرگزار بودن تو را بيازمايد .


دانشنامه قرآن و حديث 16
26

«وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَىْ ءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ» . ۱

«أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تُتْرَكُواْ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُواْ مِنكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ اللَّهِ وَلَا رَسُولِهِ وَلَا الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ» . ۲

الحديث

۸۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :يَقولُ البَلاءُ كُلَّ يَومٍ : إلى أينَ أتَوَجَّهُ ؟ فَيَقولُ اللّهُ عز و جل : إلى أحِبّائي واُولي طاعَتي ؛ أبلو بِكَ أخبارَهُم ، وأَختَبِرُ صَبرَهُم ، واُمَحِّصُ بِكَ ذُنوبَهُم ، وأَرفَعُ بِكَ دَرَجاتِهِم .
ويَقولُ الرَّخاءُ كُلَّ يَومٍ : إلى أينَ أتَوَجَّهُ ؟ فَيَقولُ اللّهُ عز و جل : إلى أعدائي وأَهلِ مَعصِيَتي ؛ أزيدُ بِكَ طُغيانَهُم ، واُضاعِفُ بِكَ ذُنوبَهُم ، واُعَجِّلُ بِكَ لَهُم ، واُكَثِّرُ بِكَ عَلى غَفلَتِهِم . ۳

۸۹.الإمام عليّ عليه السلامـ مِن خُطبَةٍ لَهُ ـ :وقَدَّرَ الأَرزاقَ فَكَثَّرَها وقَلَّلَها ، وقَسَّمَها عَلَى الضّيقِ وَالسَّعَةِ فَعَدَلَ فيها ؛ لِيَبتَلِيَ مَن أرادَ بِمَيسورِها ومَعسورِها ، ولِيَختَبِرَ بِذلِكَ الشُّكرَ وَالصَّبرَ مِن غَنِيِّها وفَقيرِها . ۴

۹۰.الإمام الصادق عليه السلام :اِعلَم أنَّ الخَلقَ بَينَ فِتَنٍ ومِحَنٍ فِي الدُّنيا ؛ إمّا مُبتَلىً بِالنِّعَمِ لِيَظهَرَ شُكرُهُ ، وإمّا مُبتَلىً بِالشِّدَّةِ لِيَظهَرَ صَبرُهُ . ۵

۹۱.عنه عليه السلام :قَد عَجَزَ مَن لَم يُعِدَّ لِكُلِّ بَلاءٍ صَبرا ، ولِكُلِّ نِعمَةٍ شُكرا ، ولِكُلِّ عُسرٍ يُسرا .
صَبِّر نَفسَكَ عِندَ كُلِّ بَلِيَّةٍ ، في وَلَدٍ أو مالٍ أو رَزِيَّةٍ ، فَإِنَّما يَقبِضُ عارِيَتَهُ ويَأخُذُ هِبَتَهُ ، لِيَبلُوَ فيهِما صَبرَكَ وشُكرَكَ . ۶

1.البقرة : ۱۵۵ .

2.التوبة : ۱۶ .

3.كنز العمّال : ج ۳ ص ۳۴۱ ح ۶۸۵۰ نقلاً عن الديلمي عن أنس .

4.نهج البلاغة : الخطبة ۹۱ ، بحار الأنوار : ج ۵ ص ۱۴۸ ح ۱۱ .

5.مصباح الشريعة : ص ۱۲۲ ، بحار الأنوار : ج ۸۵ ص ۳۰۸ ح ۱۲ .

6.تحف العقول : ص ۳۰۴ ، التمحيص : ص ۶۰ ح ۱۲۷ عن أحمد بن محمّد البرقي ، بحار الأنوار : ج ۷۱ ص ۹۴ ح ۵۵ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 16
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 66749
صفحه از 579
پرینت  ارسال به