499
دانشنامه قرآن و حديث 13

۳ . اجتناب از جدايى

نكته سوم ، اين كه شخص مسلمان ، اگر به هر دليلى نسبت به مسلمان ديگر ، احساس بغض و تنفّر كرد ، نبايد با او قهر كند و از او جدا شود و اگر قهر كرد ، نبايد جدايى بيش از سه روز ، ادامه يابد :
لا هِجرَةَ فَوقَ ثَلاثٍ . ۱
بيش از سه روز ، نبايد قهر كرد .

۴ . رعايت احتياط

آخرين نكته اين كه اگر انسان ، بدون جهت ، نسبت به كسى احساس تنفّر قلبى كرد ، اين احساس ، نشانه آن است كه ميان آنها هماهنگى روانى وجود ندارد و روح، احساس خطر مى نمايد . لذا در معاشرت با چنين افرادى بايد مراقبت هاى لازم به كار گرفته شود . ۲

1.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۱۴ ص ۷۰ ح ۱۵۴ .

2.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۱۴ ص ۷۳ (بر حذر بودن از كسى كه دل ، او را دشمن مى دارد) .


دانشنامه قرآن و حديث 13
498

۱ . اجتناب از ظلم

ره نمود اوّل ، اين كه تنفّر قلبى هر چند ارزش هم شمرده شود ، نبايد به تجاوز به حقوق مبغوض و ظلم بر او بينجامد :
«يَاأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ . ۱
اى كسانى كه ايمان آورده ايد ! براى خدا قيام كنيد و به عدل ، گواهى دهيد ، مبادا دشمنى با گروهى ، شما را وادار كند كه عدالت پيشه نكنيد . به عدالتْ رفتار كنيد كه اين ، به پروا ، نزديك تر است . از خدا پروا كنيد كه خداوند به آنچه مى كنيد ، آگاه است»
.
امام على عليه السلام در تبيين ويژگى هاى مؤمن ، طبق نقلى ، مى فرمايد :
المُؤمِنُ لا يَحيفُ عَلى مَن يُبغِضُ ، وَ لا يَأثَمُ فيمَن يُحِبُّ . ۲
مؤمن به كسى كه دشمنش مى دارد ، ستم نمى كند و به خاطر كسى كه او را دوست دارد ، مرتكب گناه نمى شود .

۲ . اجتناب از زياده روى

ره نمود دوم ، رعايت اعتدال و اجتناب از افراط و زياده روى در ابراز تنفّر قلبى است ، چنان كه از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روايت شده :
أبغِض بَغيضَكَ هَونا ما ، عَسى أن يَكونَ حَبيبَكَ يَوما ما . ۳
دشمنت را در حدّ ميانه دشمن بدار ؛ زيرا شايد روزى دوست تو شود .

1.مائده : آيه ۸ . نيز ، ر . ك : مائده : آيه ۲ .

2.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۱۴ ص ۶۴ ح ۱۴۷ .

3.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۱۴ ص ۶۶ ح ۱۴۹ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 13
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 81973
صفحه از 576
پرینت  ارسال به