119
دانشنامه قرآن و حديث 13

۱۶.امام صادق عليه السلام :خداوند عز و جل مردم را بر فطرتى كه در نهادشان سرشت (توحيد) ، آفريد . نه ايمان به شريعتى را مى شناختند و نه كفر و انكارى را . سپس خداوند ، پيامبران را به عنوان حجّت خود بر مردمان ، به سوى ايشان فرستاد تا آنها را به ايمان به خدا ، فرا خوانند . پس خدا ، برخى از ايشان را هدايت كرد و برخى شان را هدايت نكرد .

۱۷.امام صادق عليه السلامـ به زنديقى كه از ايشان پرسيد : پيامبران و فرستادگان خداوند را از چه راهى اثبات مى كنى؟ ـ :چون ثابت كرديم كه براى ما ، آفريننده و سازنده اى است كه از ما و از همه آنچه آفريده ، برتر است و آن سازنده ، فرزانه و والاست ، به طورى كه ممكن نيست آفريدگانش ، او را ببينند يا با او در تماس باشند و در نتيجه ، بتوانند با يكديگر ، ارتباط مستقيم و بى واسطه برقرار كنند و براى هم حجّت بياورند ، ثابت شد كه براى او در ميان آفريدگانش سفيرانى است كه سخنان او را براى آفريدگان و بندگانش بيان مى كنند و ايشان را به مصالح و منافعشان و به عوامل ماندگارى و نابودى شان ، ره نمون مى شوند .
بنا بر اين ، ثابت مى شود كه در ميان آفريدگانش ، كسانى هستند كه از جانب خداى فرزانه و دانا ، امر و نهى مى نمايند و سخنگوى او ـ كه بزرگ و عزّتمند است ـ هستند . اينان ، همان پيامبران صلى الله عليه و آله و برگزيدگان او از ميان آفريدگانش هستند ؛ حكيمانى كه به حكمت ، تربيت شده و به حكمت ، برانگيخته شده اند و با آن كه در خلقت و ساختمان بدنى ، مانند ديگر مردمان اند ، احوالشان به كلّى با آنان ، متفاوت است و از جانب خداى فرزانه دانا با حكمت ، تأييد شده اند . سپس ، آمدن فرستادگان و پيامبران در هر عصر و زمانى ، از طريق دلايل و براهينى كه آورده اند ، ثابت مى شود ، تا زمين خدا از حجّتْ خالى نباشد ؛ حجّتى كه با او علمى باشد كه بر راست بودن گفتارش و درستى عدالتش دلالت كند .

۱ / ۴

پايه دعوت به امامت

۱۸.امام على عليه السلامـ در خطبه غدير ـ :امروز ، روزى بس ارجمند است . در اين روز ،
گشايشْ حاصل شد ، و نوشته[ى الهى] ، بالا برده شد و حجّت ها[ ى خدا] ، آشكار شدند ... و روزِ برهان است .


دانشنامه قرآن و حديث 13
118

۱۶.الإمام الصادق عليه السلام :إنَّ اللّهَ عز و جل خَلَقَ النّاسَ عَلَى الفِطرَةِ الَّتي فَطَرَهُمُ اللّهُ عَلَيها ، لا يَعرِفونَ إيمانا بِشَريعَةٍ ولا كُفرا بِجُحودٍ ، ثُمَّ ابتَعَثَ اللّهُ الرُّسُلَ إلَيهِم ، يَدعونَهُم إلَى الإِيمانِ بِاللّهِ حُجَّةً للّهِِ عَلَيهِم ، فَمِنهُم مَن هَداهُ اللّهُ ومِنهُم مَن لَم يَهدِهِ . ۱

۱۷.عنه عليه السلامـ لِلزِّنديقِ الَّذي سَأَ لَهُ : مِن أينَ أثبَتَّ الأَنبِياءَ والرُّسُلَ ؟ ـ :إنّا لَمّا أثبَتنا أنَّ لَنا خالِقا صانِعا مُتَعالِيا عَنّا وعَن جَميعِ ما خَلَقَ ، وكانَ ذلِكَ الصّانِعُ حَكيما مُتَعالِيا لَم يَجُز أن يُشاهِدَهُ خَلقُهُ ، ولا يُلامِسوهُ ، فَيُباشِرَهُم ويُباشِروهُ ، ويُحاجَّهُم ويُحاجُّوهُ ، ثَبَتَ أنَّ لَهُ سُفَراءَ في خَلقِهِ ، يُعَبِّرونَ عَنهُ إلى خَلقِهِ وعِبادِهِ ، ويَدُلُّونَهُم عَلى مَصالِحِهِم ومَنافِعِهِم وما بِهِ بَقاؤُهُم ، وفي تَركِهِ فَناؤُهُم ، فَثَبَتَ الآمِرونَ وَالنّاهونَ عَنِ الحَكيمِ العَليمِ في خَلقِهِ وَالمُعَبِّرونَ عَنهُ جَلَّ وعَزَّ ، وهُمُ الأَنبِيَاءُ عليهم السلام وصَفوَتُهُ مِن خَلقِهِ ، حُكَماءَ مُؤَدَّبينَ بِالحِكمَةِ ، مَبعوثينَ بِها ، غَيرَ مُشارِكينَ لِلنّاسِ ـ عَلى مُشارَكَتِهِم لَهُم فِي الخَلقِ وَ التَّركِيبِ ـ في شَيءٍ مِن أحوالِهِم ، مُؤَيَّدينَ مِن عِندِ الحَكيمِ العَليمِ بِالحِكمَةِ ، ثُمَّ ثَبَتَ ذلِكَ في كُلِّ دَهرٍ وزَمانٍ مِمّا أتَت بِهِ الرُّسُلُ وَالأَنبِياءُ مِنَ الدَّلائِلِ وَالبَراهينِ ، لِكَيلا تَخلُوَ أرضُ اللّهِ مِن حُجَّةٍ يَكونُ مَعَهُ عِلمٌ يَدُلُّ عَلى صِدقِ مَقالَتِهِ وجَوازِ عَدالَتِهِ . ۲

۱ / ۴

مَبنَى الدَّعوَةِ إلَى الإِمامَةِ

۱۸.الإمام علي عليه السلامـ في خُطبَةِ الغَديرِ ـ :إنَّ هذا يَومٌ عَظيمُ الشَّأنِ ، فيهِ وَقَعَ الفَرَجُ ، ورُفِعَتِ الدَّرَجُ ۳ ووَضَحَتِ الحُجَجُ ... ويَومُ البُرهانِ . ۴

1.علل الشرائع : ص ۱۲۱ ح ۵ ، الكافي : ج ۲ ص ۴۱۷ ح ۱ نحوه وكلاهما عن الحسين بن نعيم الصحّاف ، بحار الأنوار : ج ۱۱ ص ۴۰ ح ۳۹ .

2.الكافي : ج ۱ ص ۱۶۸ ح ۱ ، التوحيد : ص ۲۴۹ ح ۱ ، علل الشرائع : ص ۱۲۰ ح ۳ كلّها عن هشام بن الحكم ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۲۱۳ ح ۲۲۳ ، بحار الأنوار : ج ۱۰ ص ۱۶۴ ح ۲ وص ۱۹۹ .

3.الدَّرج : الذي يُكتَبُ فيه ، وكذلك الدَّرَج ( لسان العرب : ج ۲ ص ۲۶۹ « درج » ) .

4.مصباح المتهجّد : ص ۷۵۵ ح ۸۴۳ عن الفياض بن محمّد الطرسوسي عن الإمام الرضا عن آبائه عليهم السلام ، المصباح للكفعمي : ص ۹۲۳ عن الإمام الرضا عن آبائه عليهم السلام ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۳ ص ۴۳ ، بحار الأنوار : ج ۳۷ ص ۱۶۴ ح ۴۰ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 13
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 82135
صفحه از 576
پرینت  ارسال به