۶۱۰.الجملـ به نقل از معاذ بن عبد اللّه تميمى ـ :به خدا سوگند ، اصحاب على عليه السلام را ديدم كه [در جنگ جمل] به شتر، رسيده بودند و كسى فرياد زد : شتر را پِى كنيد و آنها شتر را پِى كردند و آن بر زمين افتاد و على عليه السلام ندا در داد : «هر كه سلاح بر زمين افكند ، در امان خواهد بود و هر كه به خانه خود برود ، در امان خواهد بود» . به خدا سوگند! با گذشت تر از على نديده ام .
۶۱۱.أنساب الأشراف :هنگامى كه على عليه السلام [بر اصحاب جمل] چيرگى يافت ، برخاست و چنين خطبه خواند : «اى اهل بصره! از شما در گذشتم؛ ليكن از فتنه كناره بگيريد، كه شما ، نخستين مردمانى هستيد كه بيعت شكستيد و اجتماع امّت را پراكنديد» .
۶۱۲.الإرشادـ در بيان سخنان امام على عليه السلام در بصره ، هنگام چيرگى بر آنان ـ :پس از سپاس و ستايش خداوند، فرمود : «امّا بعد ، همانا خداوند ، رحمتى گسترده و آمرزشى پيوسته و گذشتى فراوان و كيفرى دردناك دارد و حُكم كرده است كه رحمت و آمرزش و گذشتش براى اهل اطاعت از خَلق او باشد ـ و ره يافتگان، در پرتو رحمت او ره يافته اند ـ و حُكم كرده است كه انتقام و هيبت و كيفرش بر اهل سركشى از خَلق او باشد و ديگر پس از هدايت و دلايل آشكار ، گم راهان، گم راه نمى شوند. اى اهل بصره! اينك ، گمان شما چيست كه بيعت مرا شكستيد و دشمنم را يارى رسانديد؟» .
مردى برخاست و گفت : گمان خير داريم و تو را مى بينيم كه چيرگى و توانايى يافته اى . اگر ما را به كيفر رسانى ، آن ، مقتضاى جُرم ما خواهد بود و اگر در گذرى ، پس در نزد خدا، گذشت، محبوب تر است .
على عليه السلام فرمود : «از شما در گذشتم ؛ ليكن از فتنه بر كنار باشيد كه شما نخستين مردمانى هستيد كه بيعت شكستيد و اجتماع امّت را پراكنديد» . آن گاه امام عليه السلام در برابر مردم نشست و آنها با او بيعت كردند .
