ح ـ حديث حقيقتِ اسلام
۱۲۹.عيون أخبار الرضا عليه السلامـ به نقل از فضل بن شاذن ـ :مأمون از امام رضا عليه السلام درخواست كرد كه حقيقتِ اسلام را به طور موجز و مختصر، برايش بنويسد.
ايشان برايش چنين نوشت: «حقيقتِ اسلام ، گواهى دادن به اين است كه معبودى جز خداى يگانه و بى انباز نيست و معبودى است يكتا، يگانه، تك، بى نياز، قائم به ذات، شنوا، بينا، توانا، ديرين، پاينده، ماندگار، دانا كه هيچ نادانى اى در او راه ندارد، توانا كه هيچ ناتوانى اى در او نيست، بى نياز كه هرگز نيازمند نمى شود و دادگر كه هيچ گاه ستم نمى كند، و اين كه آفريننده همه چيز است و چيزى همانند او نيست و همتا و ضد و مانند و همسان ندارد و مقصود در پرستش و نيايش و اميد و بيم ، اوست.
و [نيز گواهى دادن به] اين كه محمّد ، بنده و فرستاده و امين و برگزيده اوست و منتخب او از ميان خلقش، و سَرور رسولان و خاتم پيامبران و برترينِ جهانيان است، و پس از او ، پيامبرى نيست، و آيين او جاى گزينى ندارد و شريعتش تغيير نمى پذيرد، و همه آنچه محمّد بن عبد اللّه آورده ، حقّ آشكار است، و نيز تصديق او و همه فرستادگان خدا و پيامبران و حجّت هاى او كه پيش تر بوده اند .
و نيز تصديق كتابِ راست و عزيز او ، كه باطل ، نه از پيش رو و نه از پشت سرش ، بدان راه ندارد و از سوى خداى حكيم و ستودنى ، فرو فرستاده شده است و در بردارنده همه كتاب ها[ى آسمانى پيشين ]است و از آغاز تا انجامش ، حق است. به آيات محكم
و متشابه آن و خاص و عامّش و نويدها و بيم هايش و ناسخ و منسوخش و داستان ها و خبرهايش ، ايمان داريم، و هيچ مخلوقى نمى تواند همانند آن را بياورد.
و [گواهى دادن به] اين كه راه نماى پس از او (پيامبر صلى الله عليه و آله ) و حجّت بر مؤمنان و عهده دار امر مسلمانان و سخنگوى قرآن و دانا به احكام آن ، برادر و جانشين و وصى و ولىّ اوست؛ همو كه براى پيامبر صلى الله عليه و آله به منزله هارون براى موسى بود، يعنى على بن ابى طالب، امير مؤمنان و پيشواى پرهيزگاران و جلودار خوبان و روسپيدان ، و برترينِ اوصيا و وارث دانش پيامبران و فرستادگان ، و پس از او ، حسن و حسين ، دو سَرور جوانان بهشتى، سپس على بن الحسين زين العابدين، سپس محمّد بن على، گستراننده دانش پيامبران، سپس جعفر بن محمّد صادق ، وارث دانش اوصيا، سپس موسى بن جعفر كاظم، سپس على بن موسى الرضا، سپس محمّد بن على، سپس على بن محمّد، سپس حسن بن على و سپس حجّت قائم منتظَر است . درودهاى خداوند ، بر ايشان باد!
گواهى مى دهم كه ايشان وصى و امام اند، و زمين در هيچ عصر و زمانى ، از وجود حجّت خداى متعال بر خلقش ، خالى نيست، و ايشان اند دستگيره استوار و پيشوايان هدايت و حجّت بر مردم دنيا تا آن گاه كه [قيامت فرا رسد و] خدا زمين
و زمينيان را به ارث برد».