407
دانشنامه قرآن و حديث 8

۶۲۴.امام زين العابدين عليه السلام :مؤمن اگر سكوت مى كند ، براى اين است كه به سلامت ماند و اگر سخن مى گويد ، براى اين است كه بهره برد . امانت خود را براى دوستانش باز نمى گويد و شهادتش را از بيگانگان كتمان نمى كند . هيچ كار نيكى را از روى ريا انجام نمى دهد و از سرِ شرم (خجالت) نيز تركش نمى كند . هر گاه ستايش شود ، از آنچه [در ستايش او] مى گويند ، مى هراسد و از آنچه [ستايشگران در باره او ]نمى دانند ، از خداوند ، آمرزش مى طلبد . سخن [ستايش آميزِ] كسى كه او را نمى شناسد ، فريبش نمى دهد و از شمردن آنچه [از گناهان] انجام داده است ، مى ترسد .

۶۲۵.امام زين العابدين عليه السلام :مؤمن ، سخنش ذكر [خدا] است ، سكوتش انديشيدن ، و نگاه كردنش درس گرفتن .

۶۲۶.امام باقر عليه السلام :مؤمنان ، مردمانى فهيم و اهل انديشه و عبرت آموختن اند . آنچه با گوش هاى خود مى شنوند ، آنان را از ياد خداوند ـ كه نامش بشكوه باد ـ ، كر نمى كند و آنچه از زيور [و زيبايى] با چشمانشان مى بينند ، از ياد خداوند ، كورشان نمى گرداند . پس به پاداش آخرت مى رسند ، چنان كه به اين دانش رسيده اند .

۶۲۷.امام صادق عليه السلام :به پدرم [امام باقر عليه السلام ] گفته شد : چرا مؤمن ، سرسخت ترين است ؟
فرمود : «چون عزّت قرآن ، در دل او و حقيقت ايمان ، در سينه اوست و بنده فرمان بردار خداست و پيامبرش را تصديق مى كند» .
گفته شد : چرا مؤمن ، گاه ، بخيل ترين است ؟
فرمود : «چون روزى را از راه حلال به دست مى آورد و به دست آوردن حلال ، دشوار است . بنا بر اين ، دوست ندارند دستْ رنجش را از دست بدهد ؛ زيرا از سختىِ به دست آوردنش آگاه است و اگر هم ببخشد ، به جا مى بخشد» .
گفته شد : چرا مؤمن ، گاه ، به هم بسترى ، حريص ترين است ؟
فرمود : «براى آن كه شهوت خود را از آنچه برايش حلال نيست ، حفظ كند و براى اين كه شهوتش او را به اين سو و آن سو منحرف نكند . از اين روست كه چون به حلالْ دست يابد ، به همو بسنده مى كند و به غير او روى نمى آورد» .


دانشنامه قرآن و حديث 8
406

۶۲۴.عنه عليه السلام :المُؤمِنُ يَصمُتُ لِيَسلَمَ ، ويَنطِقُ لِيَغنَمَ ، لا يُحَدِّثُ أمانَتَهُ الأَصدِقاءَ ، ولا يَكتُمُ شَهادَتَهُ مِنَ البُعَداء ولا يَعمَلُ شَيئا مِنَ الخَيرِ رِياءً ، ولا يَترُكُهُ حَياءً ، إن زُكِّيَ خافَ مِمّا يَقولونَ ، ويَستَغفِرُ اللّهَ لِما لا يَعلَمونَ ، لا يَغُرُّهُ قَولُ مَن جَهِلَهُ ويَخافُ إحصاءَ ما عَمِلَهُ . ۱

۶۲۵.عنه عليه السلام :المُؤمِنُ نُطقُهُ ذِكرٌ ، وصَمتُهُ فِكرٌ ، ونَظَرُهُ اعتِبارٌ . ۲

۶۲۶.الإمام الباقر عليه السلام :كَأَنَّ المُؤمِنينَ هُمُ الفُقَهاءُ أهلُ فِكرَةٍ وعِبرَةٍ ، لَم يُصِمَّهُم عَن ذِكرِ اللّهِ جَلَّ اسمُهُ ما سَمِعوا بِآذانِهِم ، ولَم يُعمِهِم عَن ذِكرِ اللّهِ ما رَأَوا مِنَ الزِّينَةِ بِأَعيُنِهِم ، فَفازوا بِثَوابِ الآخِرَةِ كَما فازوا بِذلِكَ العِلمِ. ۳

۶۲۷.الإمام الصادقـ عَن أبيهِ عليهماالسلام ـ :قيلَ لَهُ: ما بالُ المُؤمِنِ أحَدُّ شَيءٍ ؟
فَقالَ : لِأَنَّ عِزَّ القُرآنِ في قَلبِهِ ، ومَحضَ الإِيمانِ في صَدرِهِ ، وهُوَ عَبدٌ مُطيعٌ للّهِِ، ولِرَسولِهِ مُصَدِّقٌ .
قيلَ لَهُ : فَما بالُ المُؤمِنِ قَد يَكونُ أشَحَّ شَيءٍ ؟
قالَ : لِأَنَّهُ يَكسِبُ الرِّزقَ مِن حِلِّهِ ، ومَطلَبُ الحَلالِ عَزيزٌ ، فَلا يُحِبُّ أن يُفارِقَهُ شَيؤُهُ ۴ لِما يَعلَمُ مِن عِزِّ مَطلَبِهِ ، وإن هُوَ سَخَت نَفسُهُ لَم يَضَعهُ إلّا في مَوضِعِهِ .
قيلَ : فَما بالُ المُؤمِنِ قَد يَكونُ أنكَحَ شَيءٍ ؟
قالَ : لِحِفظِهِ فَرجَهُ عَن فُروجٍ لا تَحِلُّ لَهُ ، ولِكَي لا تَميلَ بِهِ شَهوَتُهُ هكَذا ولا هكَذا ، فَإِذا ظَفِرَ بِالحَلالِ اكتَفى بِهِ وَاستَغنى بِهِ عَن غَيرِهِ . ۵

1.الكافي : ج ۲ ص ۲۳۱ ح ۳ و ص ۱۱۱ ح ۲ ، الأمالي للصدوق : ص ۵۸۲ ح ۸۰۲ كلّها عن أبي حمزة ، بحارالأنوار : ج ۶۷ ص ۲۷۰ ح ۲ .

2.إرشاد القلوب : ص ۸۳ .

3.الكافي: ج ۲ ص ۱۳۳ ح ۱۶ ، تنبيه الخواطر: ج ۲ ص ۱۹۳ كلاهما عن جابر، بحارالأنوار : ج ۷۳ ص ۳۶ ح ۱۷ .

4.في بعض النسخ : «كسبه» وفي بعضها : «سيبه» . والسَّيبُ : العطاء (هامش المصدر) .

5.كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۳ ص ۵۶۰ ح ۴۹۲۴ ، علل الشرائع : ص ۵۵۷ ح ۱ وفيه «عسر» بدل «عزّ» ، صفات الشيعة : ص ۱۰۵ ح ۴۲ نحوه ،بحارالأنوار : ج ۶۷ ص ۲۹۹ ح ۲۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 8
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 99984
صفحه از 545
پرینت  ارسال به