93
دانشنامه قرآن و حديث 4

مرد ، با اندك كج خلقىِ زن ، تصميم به جدايى مى گيرد ، و زن ، با ملاحظه بداخلاقىِ شوهر ، درخواست جدايى مى نمايد . اين جاست كه احاديث اسلامى با تأكيد بر قداست خانواده ، با وعده به پاداش هاى بزرگ اخروى ، زوجين را به شكيبايى و مدارا دعوت مى نمايند . به زن مى گويند :
مَن صَبَرَت عَلى سوءِ خُلُقِ زَوجِها ، أعطاها مِثلَ ثَوابِ آسِيَةَ بِنتِ مُزاحِمٍ . ۱ هر كس بر بداخلاقىِ شوهرش شكيبايى كند ، خداوند ، همانند پاداش آسيه ، دختر مُزاحم (همسر فرعون) ، به او عطا مى فرمايد .
و به مرد مى فرمايد :
مَن صَبَرَ عَلى سوءِ خُلُقِ امرَأتِهِ وَ احتَسَبَهُ أعطاهُ اللّهُ تَعالى بِكُلِّ يَومٍ وَ لَيلَةٍ يَصبِرُ عَلَيها مِنَ الثَّوابِ ما أعطى أيّوبَ عليه السلام عَلى بَلائِهِ . ۲
هر مردى به خاطر خدا ، در برابر بداخلاقىِ زنش شكيبايى كند ، خداوند متعال براى هر روز و شبى كه در برابرش شكيبايى مى ورزد ، همانند ثوابى را به او مى دهد كه به ايّوب عليه السلام در قبال گرفتارى اش داد .
و بدين سان از فروپاشى كانون خانواده ، پيشگيرى مى نمايد .

۸ . چشم پوشى

چشم پوشى از لغزش هاى ديگران و تغافل (خود را به غفلت زدن) در برابر آنها ، يكى از عوامل مهمّ آرامش روانى و آسايش زندگى است . از امام على عليه السلام در اين باره نقل شده كه مى فرمايد :
مَن لَم يَتَغافَل وَ لا يَغُضُّ عَن كَثيرٍ مِنَ الاُمورِ ، تَنَغَّصَت عيشَتُهُ . ۳
هر كه از بسيارى امور ، چشم پوشى نكند ، زندگى اش تيره مى شود .

1.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۳ ص ۴۷۲ ح ۳۵۵ .

2.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۳ ص ۴۷۴ ح ۳۵۸ .

3.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۳ ص ۴۷۶ ح ۳۶۳ .


دانشنامه قرآن و حديث 4
92

همچنين توصيه شده كه وقتى مرد ، وارد خانه مى شود ، به خانواده خود سلام كند :
إذا دَخَلتَ بَيتَكَ فَسَلِّم عَلى أهلِ بَيتِكَ ؛ يَكثُر خَيرُ بَيتِكَ . ۱
هر گاه وارد خانه ات شدى ، بر خانواده ات سلام كن ؛ زيرا خير [و بركتِ] خانه ات ، زياد مى شود .
شكّى نيست كه احترام به خانواده ، موجب تقويت محبّت و خير و بركت خانه خواهد شد .

۷ . نرمى و مُدارا

يكى ديگر از وظايف مشترك اخلاقى و عامل تحكيم خانواده ، رفق و مداراست . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد :
الرِّفقُ يُمنٌ ، وَ الخُرقُ شُؤمٌ ، وَ إذا أرادَ اللّهُ بِأهلِ بَيتٍ خَيرا أدخَلَ عَلَيهِمُ الرِّفقَ ، فَإنَّ الرِّفقَ لَم يَكُن فى شَى ءٍ قَطُّ إلّا زانَهُ ، وَ إنَّ الخُرقَ لَم يَكُن فى شَى ءٍ قَطُّ إلّا شانَهُ . ۲
ملايمت (نرمى) ، ميمون است و خشونت، شوم. هر گاه خداوند براى خانواده اى خيرى بخواهد، ملايمت را وارد آن خانواده مى كند ؛ زيرا ملايمت هيچ گاه با هيچ چيزى همراه نمى شود مگر اين كه آن را زينت مى بخشد، و خشونت هرگز با چيزى همراه نمى شود ، مگر اين كه آن را زشت مى گرداند .
فراز و نشيب هاى زندگى ، حالات مختلف آدمى و اختلاف نظرها ، به طور طبيعى زمينه ساز بداخلاقى و ناسازگارى اند . از اين رو ، خانواده اى كه از عنصر نرمى ، مدارا ، ملايمت و تسامح و تغافل ۳ برخوردار نباشد ، نمى تواند پايدار بماند .

1.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۳ ص ۴۶۲ ح ۳۳۰ .

2.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۳ ص ۴۵۴ ح ۳۱۲ .

3.ر . ك : دوستى در قرآن و حديث : ص ۴۷۷ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 4
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 113425
صفحه از 573
پرینت  ارسال به