429
دانشنامه قرآن و حديث 1

۱۹۰.امام على عليه السلام :از منفورترين مردمان در نزد خداى متعال ، بنده اى است كه خداوند ، او را به خود وا گذاشته ، از راه راست به در رفته و بى راه نما حركت مى كند . اگر به كِشت دنيا فرا خوانده شود ، عمل مى كند و اگر به كِشت آخرت دعوت شود ، تنبلى مى ورزد! تو گويى آنچه براى آن عمل مى كند (كار دنيايى) ، بر او واجب است و آنچه در آن سستى و كوتاهى مى ورزد (كار آخرت) ، از او برداشته شده است.

۱۹۱.امام على عليه السلام :خدايتان رحمت كند! به سوى منزلگاه هايتان كه به آباد كردن آنها مأمور شده ايد ، بشتابيد ؛ منزلگاه هاى آبادى كه [هرگز] خراب نمى شوند و منزلگاه هاى ماندگارى كه [هيچ گاه] از بين نمى روند ؛ منزلگاه هايى كه [خداوند ،] شما را به سوى آنها فرا خوانده و به آنها تشويقتان كرده و پاداش خود را در آنها قرار داده است.

۱۹۲.امام على عليه السلام :شما به آباد كردن سراىِ ماندن ، نيازمندتريد تا به آباد كردن سراى رفتن .

۱۹۳.امام على عليه السلام :سزاوار است كه خردمند ، آخرت خويش را مقدّم بدارد و سراى اقامتش را آباد سازد.

۱۹۴.امام كاظم عليه السلامـ از اندرزهاى ايشان به هشام بن حَكَم ـ :اى هشام! خردمند ، به دنيا و اهل آن نگريست و دريافت كه دنيا جز با مشقّت ، به دست نمى آيد ، و به آخرت نگريست و دريافت كه آخرت [نيز] جز با مشقّت به كف نمى آيد . پس با اين مشقّت ، آن را كه ماندگارتر است ، طلب كرد.
اى هشام! خردمندان به دنيا زهد ورزيدند و به آخرت گراييدند ؛ زيرا دريافتند كه هم دنيا طالب و مطلوب است و هم آخرت ، طالب و مطلوب است . پس هر كه آخرت را بطلبد ، دنيا در طلب او بر مى آيد تا او روزىِ خويش را از دنيا به طور كامل دريافت كند ، و هر كه دنيا را بطلبد ، آخرت در طلب او بر مى آيد تا مرگ ، او را در رسد و دنيا و آخرتش را بر وى تباه سازد.


دانشنامه قرآن و حديث 1
428

۱۹۰.عنه عليه السلام :إنَّ مِن أبغَضِ الرِّجالِ إلَى اللّهِ تَعالى لَعَبدا وَكَلَهُ اللّهُ إلى نَفسِهِ ، جائِرا عَن قَصدِ السَّبيلِ سائِرا بِغَيرِ دَليلٍ ، إن دُعِيَ إلى حَرثِ الدُّنيا عَمِلَ ، وإن دُعِيَ إلى حَرثِ الآخِرَةِ كَسِلَ ! كَأَنَّ ما عَمِلَ لَهُ واجِبٌ عَلَيهِ ، وكَأَنَّ ما وَنى ۱ فيهِ ساقِطٌ عَنهُ . ۲

۱۹۱.عنه عليه السلام :سارِعوا إلى مَنازِلِكُم ـ رَحِمَكُمُ اللّهُ ـ الَّتي اُمِرتُم بِعِمارَتِهَا ، العامِرَةِ الَّتي لا تَخرَبُ ، الباقِيَةِ الَّتي لا تَنفَدُ ، الَّتي دَعاكُم إلَيها وحَضَّكُم عَلَيها ورَغَّبَكُم فيها ، وجَعَلَ الثَّوابَ عِندَهُ عَنها . ۳

۱۹۲.عنه عليه السلام :إنَّكُم إلى عِمارَةِ دارِ البَقاءِ أحوَجُ مِنكُم إلى عِمارَةِ دارِ الفَناءِ . ۴

۱۹۳.عنه عليه السلام :يَنبَغي لِلعاقِلِ أن يُقَدِّمَ لِاخِرَتِهِ ويَعمُرَ دارَ إقامَتِهِ . ۵

۱۹۴.الإمام الكاظم عليه السلامـ مِن مَوعِظَتِهِ لِـهِشامِ بنِ الحَكَمِ ـ :يا هِشامُ ، إنَّ العاقِلَ نَظَرَ إلَى الدُّنيا وإلى أهلِها ، فَعَلِمَ أنَّها لا تُنالُ إلّا بِالمَشَقَّةِ ، ونَظَرَ إلَى الآخِرَةِ فَعَلِمَ أنَّها لا تُنالُ إلّا بِالمَشَقَّةِ ، فَطَلَبَ بِالمَشَقَّةِ أبقاهُما .
يا هِشامُ ، إنَّ العُقَلاءَ زَهِدوا فِي الدُّنيا ورَغِبوا فِي الآخِرَةِ ؛ لِأَنَّهُم عَلِموا أنَّ الدُّنيا طالِبَةٌ [ و ] ۶ مَطلوبَةٌ وَالآخِرَةَ طالِبَةٌ ومَطلوبَةٌ ؛ فَمَن طَلَبَ الآخِرَةَ طَلَبَتهُ الدُّنيا حَتّى يَستَوفِيَ مِنها رِزقَهُ ، ومَن طَلَبَ الدُّنيا طَلَبَتهُ الآخِرَةُ فَيَأتيهِ المَوتُ ، فَيُفسِدُ عَلَيهِ دُنياهُ وآخِرَتَهُ . ۷

1.وَنَى : فَتَرَ وقَصَّر (النهاية : ج ۵ ص ۲۳۱ «ونا») .

2.نهج البلاغة : الخطبة ۱۰۳ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۵۸ ح ۳۷.

3.الكافي : ج ۸ ص ۳۶۱ ح ۵۵۱ عن الأصبغ بن نباتة ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۳۶۴ ح ۳۳.

4.غرر الحكم : ج ۳ ص ۶۳ ح ۳۸۳۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۷۳ ح ۳۶۱۱ .

5.غرر الحكم : ج ۶ ص ۴۴۲ ح ۱۰۹۳۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۵۵۵ ح ۱۰۲۳۱ .

6.ما بين المعقوفين أثبتناه من تحف العقول .

7.الكافي : ج ۱ ص ۱۸ ، تحف العقول : ص ۳۸۷ وليس فيه صدره إلى «بالمشقّة أبقاهما» وكلاهما عن هشام بن الحكم ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۳۰۱ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 1
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 59802
صفحه از 584
پرینت  ارسال به