29
دانش نامه عقايد اسلامي ج9

۸ / ۶

جعل احاديث درباره تشبيه و جبر

۶۱۲۲.التوحيدـ به نقل از حسين بن خالد ـ: به امام رضا عليه السلام گفتم : اى فرزند پيامبر خدا! مردم، ما را به قائلانِ به تشبيه و جبر، منسوب مى كنند ، به دليل احاديثى كه در اين باره از پدرانِ امام تو ، روايت شده است .
فرمود: «اى پسر خالد! به من خبر بده آيا احاديثى كه از پدرانِ امام من ، امامان عليهم السلام ، درباره تشبيه و جبر، روايت شده اند ، بيشترند ، يا اخبارى كه از پيامبر صلى الله عليه و آله در اين باره روايت شده اند؟» .
گفتم : بلكه اخبارى كه در اين باره از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده، بيشترند .
فرمود : «پس بايد بگويند: پيامبر خدا به تشبيه و جبر، قائل بوده است» .
گفتم : آنها مى گويند: پيامبر خدا در اين باره چيزى نفرموده است و تنها از او ، چنين روايت شده است.
فرمود : «پس بايد درباره پدران من عليهم السلام [نيز ]بگويند كه : آنان در اين باره چيزى نگفته اند و تنها از آنان ، چنين روايت شده است».
سپس فرمود : «هر كس به تشبيه و جبر قائل باشد ، كافر و مشرك است و ما در دنيا و آخرت از او بيزاريم . اى پسر خالد! همانا احاديث نقل شده از ما درباره تشبيه و جبر را غُلات، جعل كرده اند ؛ آنانى كه عظمت خداوند را كوچك شمردند . هر كس به آنان علاقه مند باشد ، به ما كينه ورزيده و هر كس به آنان كينه ورزد، به ما علاقه مند است و هر كس آنان را دوست بدارد، با ما دشمنى كرده و هر كس با آنان دشمنى كند ، با ما دوستى كرده است و هر كس با آنان پيوند داشته باشد ، از ما بريده و هر كس از آنان ببُرد ، با ما پيوند برقرار كرده است و هر كس با آنان جفا كند ، به ما نيكى كرده و هر كس به آنان نيكى كند، به ما جفا نموده است و هر كس آنان را گرامى بدارد ، ما را سبُك شمرده و هر كس آنان را سبُك شمارد ، ما را گرامى داشته است و هر كس آنان را بپذيرد، ما را انكار كرده و هر كس آنان را انكار كند، ما را پذيرفته است و هر كس به آنان نيكويى كند ، به ما بدى كرده و هر كس به آنان بدى كند ، به ما نيكويى نموده است و هر كس آنان را تصديق كند، ما را تكذيب كرده و هر كس آنان را تكذيب كند ، ما را تصديق نموده است و هر كس به آنان ببخشد، ما را محروم ساخته و هر كس آنان را محروم سازد ، به ما بخشيده است . اى پسر خالد! هر كس شيعه ماست ، نبايد آنان را دوست و ياور بگيرد».


دانش نامه عقايد اسلامي ج9
28

۸ / ۶

وَضعُ الأَخبارِ فِي التَّشبيهِ وَالجَبرِ

۶۱۲۲.التوحيد عن الحسين بن خالد عن الإمام الرضا عليه السلام ، قال :قُلتُ لَهُ : يَابنَ رَسولِ اللّهِ ، إنَّ النّاسَ يَنسُبونَنا إلَى القَولِ بِالتَّشبيهِ وَالجَبرِ لِما رُوِيَ مِنَ الأَخبارِ في ذلِكَ عَن آبائِكَ الأَئِمَّةِ عليهم السلام .
فَقالَ : يَابنَ خالِدٍ ، أخبِرني عَنِ الأَخبارِ الَّتي رُوِيَت عَن آبائِي الأَئِمَّةِ عليهم السلام فِي التَّشبيهِ وَالجَبرِ أكثَرُ أمِ الأَخبارُ الَّتي رُوِيَت عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله في ذلِكَ ؟!
فَقُلتُ : بَل ما رُوِيَ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله في ذلِكَ أكثَرُ .
قالَ : فَليَقولوا : إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله كانَ يَقولُ بِالتَّشبيهِ وَالجَبرِ إذا .
فَقُلتُ لَهُ : إنَّهُم يَقولونَ : إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله لَم يَقُل مِن ذلِكَ شَيئا وإنَّما رُوِيَ عَلَيهِ .
قالَ : فَليَقولوا في آبائي عليهم السلام : إنَّهُم لَم يَقولوا مِن ذلِكَ شَيئا وإنَّما رُوِيَ عَلَيهِم .
ثُمَّ قالَ عليه السلام : مَن قالَ بِالتَّشبيهِ وَالجَبرِ فَهُوَ كافِرٌ مُشرِكٌ ونَحنُ مِنهُ بُرَآءُ فِي الدُّنيا وَالآخِرَةِ . يَابنَ خالِدٍ ، إنَّما وَضَعَ الأَخبارَ عَنّا فِي التَّشبيهِ وَالجَبرِ الغُلاةُ الَّذينَ صَغَّروا عَظَمَةَ اللّهِ ، فَمَن أحَبَّهُم فَقَد أبغَضَنا ومَن أبغَضَهُم فَقَد أحَبَّنا ، ومَن والاهُم فَقَد عادانا ومَن عاداهم فَقَد والانا ، ومَن وَصَلَهُم فَقَد قَطَعَنا ومَن قَطَعَهُم فَقَد وَصَلَنا ، ومَن جَفاهُم فَقَد بَرَّنا ومَن بَرَّهُم فَقَد جَفانا ، ومَن أكرَمَهُم فَقَد أهانَنا ومَن أهانَهُم فَقَد أكرَمَنا ، ومَن قَبِلَهُم فَقَد رَدَّنا ومَن رَدَّهُم فَقَد قَبِلَنا ، ومَن أحسَنَ إلَيهِم فَقَد أساءَ إلَينا ومَن أساءَ إلَيهِم فَقَد أحسَنَ إلَينا ، ومَن صَدَّقَهُم فَقَد كَذَّبَنا ومَن كَذَّبَهُم فَقَد صَدَّقَنا ، ومَن أعطاهُم فَقَد حَرَمَنا ومَن حَرَمَهُم فَقَد أعطانا . يَابنَ خالِدٍ ، مَن كانَ مِن شيعَتِنا فَلا يَتَّخِذَنَّ مِنهُم وَلِيّا ولا نَصيرا . ۱

1.التوحيد : ص ۳۶۳ ح ۱۲ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۱ ص ۱۴۲ ح ۴۵ ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۳۹۹ ، بحار الأنوار : ج ۵ ص ۵۲ ح ۸۸ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 51976
صفحه از 447
پرینت  ارسال به